O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

DBK usul va vositalari.
1.
Davolovchi badantarbiya operatsiyadan keyingi 1 chi sutkada buyuriladi. 
Uyg’ongandan 2-3 soat keyin bemor statik nafas harakatlarini bajardi va ularni har 
soat takrorlaydi. O’pkadagi dimlanishni oldini olish va bog’lam kuchirish uchun 
vibratsion massaj qo’llaniladi: qovurg’alar oralig’i ishqalanib engil uriladi (muolaja da 
davomiyligi 3-5 daqiqa). Bu mashqlar diafragma va qovurg’alar aro mushaklarni 
faollashtirishda ham qullaniladi. Keyinchalik mashqlarga dinamik nafas harakatlari, 
kichik va o’rta guruh mushaklari uchun oddiy dinamik mashqlar.
2.
Tromb hosil bo’lishini oldini olish uchun oyoqlarni elastik bint bilan bog’lash, 
taqsiya etiladi. Bu chuqur venalarda qon oqishini tezlashtirib qon dimlanishini oldini 
oladi. Bemorni yotgan joyda ag’darilishi, o’tirishi, turishi ham muhim. Davo 

---

39 
badantarbiyasi yotgan holda, sekin xaroratda,mashqlar oralig’ida, tanafuslar bilan olib 
boriladi. 1 kunda 4-3 marta 10-15 daqiqadan.
Diqqat! 
O’tkir tromboflebitda faqat qullarnip mushaklarini xarakatlantiradigan va 
nafas xarakatlari buyuriladi, keyinchalik xarakat rejimi kengaytiriladi, qarshi 
ko’rsatma bo’lmasa bemorlar bemalol turib yurishlpri mumkin, keyinchalik mashqlar 
chanoq son,yirik mushaklar, qorin pressi va chanoq asosi mushaklarini zo’riqtiruvchi 
mashqlar o’tiladi. 
Operatsiyadan keyingi kechki davr.
DBK vazifasi.
–Bitishmalar profilaktikasi.
–Qorin oldi devori va chanoq asosi mushaklarini mustaxkamlash.
–Kasallik retsidivini oldini olish.
–A’zo vazifasini tiklash.
–Jismoniy ish qobiliyatini tiklash, ijtimoiy adaptattsiya.
DBK usul va vositalari.
Iplar olingach bemorlar gimnastika zallarida shug’ullanishlari mumkin. O’rta 
tempiraturada yurish, turli hil dastlabki holatlar tavsiya etiladi. Bunda gimnastika 
predmetlari, medbollar, espinderlardan foydalanish mumkin. Muolajalar kichik
guruhlarda, 30-40 daqiqa davomida o’tkaziladi. Statsionardan chiqqach DBK ni
davom ettirish maqsadga muvofiq.