O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

DBK usul va vositalari: 
oddiy gimnastika va nafas harakatlari.
Mashg’ulotlarda umurtqa harakatlari rivojlantiruvchi va chanoq-son bug’imi 
harakatini ta’minlovchi mushaklarni kuchaytiruvchi mashqlardan foydalaniladi. 
Kichik chanoqda qon aylanishni yaxshilanishi dimlanish belgilarni kamaytiradi. Bu 
esa eksudatli so’rilishiga va yallig’lanish uchog’idagi parchalanish mahsulotlarni 
evakuatsiyasiga olib keladi. Agar qon aylanishni yaxshilanishi gaz almashinuvini 
kuchayishi bilan birga amalga oshirilsa tuqimalarda trofik jarayonlar yaxshilanadi va 
qorin pardaning chanoq qismida chandiqlanish jarayonlarni oldini oladi.
Umurtqa harakatini oshiruvchi mashqlar maksimal ampilitudada turgan, tizzada 
bajariladi. Son mushaklarini mustahkamlovchi mashqlar orqaga yotgan holda bajariladi: 
tovonni kushetka yuzasida sirg’altirib oyoqni tizza va chanoq son bug’imida bukish, 
oyoqlarni uzoqlashtirish va yaqinlashtirish, oyoqlarni to’g’irlab aylanma harakatrlar 
qilish, vilosiped haydab harakatini amitatsiya qilish. Utirgan holatda oyoqlarni 
uzoqlashtirish va yaqinlashtirish, tanani ung va chap tovon tomoniga egish oyoqlarni 
rotatsion harakati, qaychi harakatlari. Bu xarakatlar aktiv holda, hisoblangan qarshilikda 
bilan olib boriladi. Yurish kichik chanoqda qon aylanishishni ko’chaytiradi. U turli 
xilda-sonlarni baland ko’tarib,to’g’irlangan oyoqni oldinga siltab,yonga siltab,yarim 
o’tirib yurish, o’tirib yurish, turli balandlikdagi qarshiliklarni engib yurish sifatida 
o’tkaziladi. 

---

35 
Qorin pressi va chanoq asosi mushaklari gipotrofiyasini oldini olish uchun 
qorinning qiyshiq va to’g’ri mushaklarini harakatlantiruvchi, oraliq mushaklarini 
harakatlantiruvchi mashqlar buyuriladi. 
Infiltratni qattiqlashish va chegaralanish davrida ko’krak bilan ritmik nafas 
olish, uni sekin-asta chuqurlatib borish, keyin aralash nafas olish buyuriladi. Bu davrda 
yana qo’llarini harakatlantirish, chanoq son bug’imida rotatsion xarakatlar, qilinadi.