O‘zbekiston respublikasi qishloq xo‘jalik vazirligi

3.10-rasm. Havoni aralashtirish kamerasi sxemasi:

1 – tashqi havoni kiritish quvuri; 2 – ijrochi mexanizm; 3 – posangi;

4 – havo quvuri; 5 – aralashtirish kamerasi zaslonkasi; 6 – magistral havo quvuri; 7 – havoni aralashtirish kamerasi; 8 – kalorifer
tashqi va retsirkulyasiyalangan havo kaloriferlarda qizdirilib bir oz quritiladi. Agarda retsirkulyasiyalangan havo haroratini tushirish lozim bo‘lsa tashqi havo isitilmaydi. SHamollatish uchun zarur bo‘lgan haroratdagi havoni hosil qilish uchun aralashtirish kamerasida tashqi va retsirkulyasiyalangan havo kerakli miqdorda aralashtiriladi.
Havoni aralashtirish kamerasi (3.10- rasm) tashqi havoni kiritish quvuri 1 va magistral havo quvuriga 6 biriktirilgan. ‘osangili 3 aralashtirish kamerasi zaslonkasi 5
ijrochi mexanizmga 2 ulangan. Zaslonka 5

o‘zining joylashish holatini o‘zgartirishi mumkin, hamda tashqi quvurdan kiruvchi havo va havo quvuridan 4 keluvchi retsirkulyasion havoni kamerada 7 aralashini ta’minlab magistral quvurga yo‘naltirish vazifasini bajaradi. Bundan tashqari zaslonka o‘zining joylashish holatiga ko‘ra magistral

quvurga faqatgina tashqi havoni yoki retsirkulyasion havoni magistral quvurga yo‘naltirishi ham mumkin.
Ombordagi belgilangan havoning nisbiy namlik darajasini ta’minlashda turli tizimli havoni namlovchi va qurituvchi jihozlardan foydalaniladi.
3.11...3.13 – rasmlarda saqlash omborlarida keng foydalanib kelinayotgan ba’zi havoni namlash jihozlarining sxemasi keltirilgan.
Rotatsion havo namlagich (3.11-rasm) shamollatish kanaliga (taglik 2 tirqishiga) shunday o‘rnatilishi kerakki, yo‘naltiruvchi apparatning 7 qirrasi shamollatish kanalining ichki pastki sirti bilan bir darajada bo‘lishi, suv turuvchi idish 6 esa kanal ostida qolishi lozim.
Bundan tashqari rotatsion havo namlagichni ilgaklar yordamida shift ostiga va quritish konstruksiyalarning tayanch elementlariga osib ko‘yib unga suv quvurlari va elektr kabellarini ulash orqali foylanish ham mumkin.
Rotatsion (diskli) havo namlagich diametri 500 mm li teshikli muvozanatlanuvchi diskdan 3, suv oluvchi konus 4, suv to‘‘lovchi voronka 5, ‘o‘kakli kla’anli suv baki 6 va elektrodvigateldan 1 (40 kg/soat suvni bulatishda 0,45 kVt, 160 kg/soat suvni bulatishda esa 0,75 kVt quvvatga ega) iboratdir.

3.11-rasm. Rotatsion (diskli) havo namlagich:

1 – elektrodvigatel; 2 – taglik; 3 – teshikli muvozanatlanuvchi disk;
4 – suv oluvchi konus; 5 – suv to‘‘lovchi voronka; 6 – ‘o‘kakli kla’anli suv baki; 7 – yo‘naltiruvchi apparat

Havo namlagich quyidagicha ishlaydi. Suv oluvchi konusning 4 aylanishida suv diskning 3 pastki yuzasiga so‘rilib yu’qa plyonka ko‘rinishida yoyiladi va diskning qirrasiga qarab yoo‘naladi. Disk qirrasidan suv juda mayda zarrachalar ko‘rinishida aylanuvchi disk va yo‘naltiruvchi apparat 7 oralig‘idagi havo bilan aralashib sochiladi. Suvning yirik zarrachalari esa suvli bakga qaytib tushadi.

AUV avtomatik bug‘li namlagich mevani saqlash omborlarida qo‘llanadi. Asbob (3.12-rasm) suvni isitish uchun mo‘ljallangan quvvati 0,16 kVt li quvursimon elektrisitgich 6 joylashtirilgan issiqlikni izolyasiyalovchi korpusdan 7 tashkil to‘gan. Elektisitgichning suvdan chiqib turgan qismi 116...120 °S gacha bo‘lgan bug‘ hosil qilish uchun xizmat qiladi. Suvning sathi qalqib turuvchi kla’anlar 3,8 yordamida boshqariladi. Bug‘latgichga yuboriladigan suv quyqa hosil bo‘lishiga qarshi magnitli moslama 1 va filtrdan 2 o‘tkaziladi. Hosil qilingan bug‘ bosim ostida namlagich korpusi qo‘qog‘ida 5 o‘rnatilgan chiqarish kla’ani 4 orqali sovuq havo oqimiga chiqarib yuboriladi. AUV bug‘li namlagichi bir soatda 20 kg bug‘ hosil qiladi.
Omborda saqlanayotgan mahsulot ustida o‘rnatilan shamollatish kanallari orqali havoni namlash uchun 1B–06 ti’idagi forsunkalardan (3.13-rasm) ham foydalaniladi. Forsunka diametri 0,8 mm tirqishli nakonechnikdan 1, vintli suv ‘urkag‘ichdan 2 va quvurni 9 nakonechnik bilan biriktiruvchi gaykadan 9 iboratdir. Biriktirish zichligini ta’minlash uchun ‘rokladkalar 3,4, 5 va
halqadan 8 foydalaniladi. Suv quvurida nakonechnik forsunkasi tirqishi suvdagi begona zarrachalar bilan to‘lib qolmasligi uchun to‘rsimon filtr 7 mavjud.

3.12-rasm. AUV avtomatik bug‘li namlagich sxemasi:

1 – quyqa hosil bo‘lishiga qarshi magnitli moslama; 2 – filtr; 3, 8 – qalqib turuvchi kla’anlar; 4 – chiqarish kla’ani; 5 – korpusi qo‘qog‘i;
6 – quvursimon elektrisitgich; 7 – issiqlikni izolyasiyalovchi korpus

Havoni namlashning bunday tizimidan foydalanishda forsunkalar magistral kanalga juft qilib o‘rnatiladi. Forsunkalarning biri suvni havo oqimi yo‘nalishi bo‘ylab, ikkinchisi esa qarama qarshi tomonga ‘urkaydi. Filtrdan o‘tgan suv forsunkaga bakdan nasos yordamida uzatiladi. Forsunkaga uzatiladigan suv miqdori ventil yordamida, bosim esa manomert bilan boshqariladi.

Ventilyator yordamida uzatilayotgan havo forsunkalar orqali mayda zarrachalar holida ‘urkalayotgan suv bilan namlanib magistral kanallar bo‘ylab harakatlanib havo tarqatish quvurlari orqali omborga yoyiladi. Masalan havoni namlashda ish unumi 30 000 m³/soat bo‘lgan bir dona CH- 70 №10 ventilyatori uchun bir juft 1B–06 forsunkasi etarli bo‘ladi.