O’zbekiston respublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi andijon qishloq xo‘jaligi va agrotexnologiyalar inistituti

Mahsulot saqlash bilan bogʻliq harajatlarni quyidagicha guruhlashtirish mumkin: 
1
.
Ombor va uskunalar ammortizasiyasi harajatlari.
 
2.Ombor va uskunalarni joriy ta’mirlash harajatlari. 
3.Ish haqi harajatlari. 
4.Elektr energiyasi, yoqilgʻi va boshqa materiallar harajatlari. 
5.Mahsulotning tabiiy kamayishi. 
Ombor va uskunalar ammortizasiyasi ularning balans qiymatidan foizlarda hisob 
qilinadi.  Binobarin,  temir-beton  karkasli,  tosh  devorli  yoki  yirik  blokli  devorga  ega 
kapital  omborlar  ammortizasiyasi  2,5-2,8%  ga  teng.  Yogʻoch  omborlar  ammortizasiyasi 
5-7%,  ventilyasiya  tizimi  –  12%,  yuklash-tushirish  transportyorlari  –  20-27%  va 
konteynerlar ammortizasiyasi 12,5%.  
Misol  uchun,  2000  t  sigʻimli  meva-sabzavot  omborining  balans  qiymati 
50 000 000  soʻm  boʻlsa,  uning  yillik  ammortizasiyasi  (50 000 000  x  2,8)  :  100 

  1 
400 000  soʻm  boʻladi.  U  holda  har  bir  tonna  mahsulot  uchun  1400000  :  2000  t 

  700 
soʻm.  
Ish  haqi  fermer  xoʻjaliklarida  umumqabul  qilingan  me’yor  asosida  olinadi.  Bunda 
ishchilar  bilan  bir  qatorda  qorovul,  farrosh  va  boshqaruv  idorasi  vakillarining  ish  haqi 
ham qoʻshib hisob qilinadi.  
Elektr  energiyasi  va  yalpi  ijtimoiy  toʻlov  va  boshqa  harajatlar  Oʻzbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan belgilangan me’yorlar asosida olinadi. 
Joriy ta’mirlash harajatlari har bir muayyan holatlarda maxsus komissiya tomonidan hisob 
qilinadi. Umumiy hollarda esa uni omborning jami qiymatining 1% miqdorida deb olish 
mumkin. 
Meva va sabzavotlarning saqlashning iqtisodiy samaradorligini hisoblash quyidagi jadval 
asosida toʻldiriladi (1-jadval). 
 

---

124 
 
1-jadval