O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

 
Asosiy adabiyotlar 
1.
O’zbekiston Respublikasi «Suv va suvdan foydalanish to’g’risida»gi qonun, 
1993. 
2.
I.A.Karimov Iqtisodiy isloùotlarni yanada chuqurlashtirish. 1995. 
3.
A.S.Sultonov. «Suv xo’jaligi iqtisodiyoti». Toshkent, TIMI, 2005. 
4.
Suvdan foydalanuvchilar uyushmasi qanday tashkil qilinadi. Davlatlarora suv 
xo’jaligi koordinatsiyalash komissiyasining ilmiy axborot markazi. 2003. 

---

85 
IV BOB. Suv meliorativ xo’jaligining asosiy fondlari va aylanma mablag’lari 
 
4.1. Melioratsiya asosiy fondlarining xususiyatlari va tarkibi 
Ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish uchun ish kuchi bilan birgalikda tabiiy 
(moddiy) va qiymat shakllaridagi ishlab chiqarish vositalari ham kerak bo’ladi. Ishlab chiqarish 
vositalari qiymatining quyidagi ifodasini ishlab chiqarish fondlari tashkil etadi. 
Ishlab chiqarish vositalari va ishlab chiqarish fondlari iqtisodiy ma’noda o’zaro 
farqlanadi. Ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarish jarayonining moddiy asheviy moddalari, 
ishlab chiqarish fondlari esa ishlab chiqarish vositalarining ishlab chiqarilgan mahsulot qiymati 
hosil bo’lishidagi ular ishtirokining iqtisodiy shaklidir. 
Melioratsiya fondlari qishloq xo’jaligi fondlarining tarkibiy qismidir. Ular qishloq 
xo’jalik korxonalarining ishlab chiqarish vositalari bilan o’zaro aloqadagina samarali amal qila 
oladi. 
Suv xo’jaligi va melioratsiya fondlarini ko’paytirish va takomillashtirish qishloq 
xo’jaligini intensivlashning muhim omili xizmatini o’taydi. 
Yerlarni melioratsiyalash keng dasturini amalga oshirish kapital qo’yilmalar katta 
hajmi va melioratsiya fondlari ko’payishi bilan bog’liqdir. Hozirgi kunga kelib suv 
melioratsiya xo’jaligining ishlab chiqarish fondlari mlrd.lab so’mni tashkil etadi. 
Ishlab chiqarish fondlari, ishlab chiqarish vositalari oborotining xarakteri, vazifasi va 
ularning ishlab chiqarish jarayonidagi ishtirokining xususiyatlariga bog’liq holda asosiy va 
aylanma fondlariga bo’linadi. Mehnat vositalari asosiy fondlar sifatida, mehnat predmetlari esa 
aylanma fondlari sifatida namoyon bo’ladi.