O’zbekiston Respublikasi pul tizimini tashkil topishi va rivojlanishi

Muomiladagi pul

Muomiladagi pul

Ma’lumki, bozor iqtisodiyoti tovar-pul munosabatlariga asoslangan.

Tovar muomilasini taminlash pul miqdoriga ko’p jihatdan boђliq.

Pul muomilasi qonuni - muomila uchun zarur bo’lgan pul miqdorini belgilaydigan, tovar-pul munosabatlarini o’zida aks ettiradigan qonundir. Bu qonunga ko’ra muomila davrida muomilaga zarur bo’lgan pul miqdori barcha tovarlar so’mmasiga to’ђri proporsional pul aylanishi tezligiga teskari proporsional o’zgaradi.

Xozirgi sharoitda muomila uchun zurur bo’lgan pul miqdoriga quyidagi omillar ta’sir etadi.

1. Sotiladigan tovarlar miqdori (ko’p bo’lsa ko’p va aksincha)

2. Tovarlarni baho darajasi (yuqori bo’lsa ko’p va aksincha)

3. Kreditni rivojlanish darjasi (rivojlangan bo’lsa naqd pul kam talab etiladi.)

4. Naqd pulsiz xisob kitoblarni rivojlanish darajasi

5. Pulni aylanish tezligi

Muomila uchun zurur bo’lgan pul miqdorini yuqoridagi omillarni hisobga olgan holda quyidagi formulada ifodalash mumin.