O`zbekiston respublikasi o'rta maxsus ta'lim muassasalari harajatlarini moliyalashtirishni reja kirish

Davlat byudjetiining xarajatlari, mlrd.so‘m

Ko‘rsatkichlar	2017 y	2018 y	2019 y	2020 y	2021 y
Davlat byudjeti xarajatlari	25825,9	31425,0	36257,3	40930,0	62170,0
Ij`limoiy soha xarajatlari	15147,0	18490,8	21316,9	24106,7	35034,0
Ta’lim tizimi xarajatlari	6100,0	7500,0	8500,0	9500,0	19504,3

1-jadval ma’lumotlaridan ko‘rinmoqdaki, 2019-yilgacha ta’lim xarajatlari davlat byudjeti xarajatlarining o‘rtacha 23% ini, ij`limoiy soha xarajatlari tarkibida esa 40% ini tashkil etmoqda. Xususan, 2017-yilda ta’lim xarajatlari jami davlat xarajatlarining 23,6% ni, ij`limoiy soha xarajatlarining esa 40,3% ni tashkil etgan. 2018-yilda ham bu ko‘rsatkichlar deyarli o‘zgarishsiz, ya’ni mos ravishda 23,2% ni, ij`limoiy soha xarajatlarining esa 39,4% ni tashkil etgan. Biroq 2021-yilga kelib ta’lim tizimi xarajatlari sezilarli tarzda o‘zgarishga uchradi, ta’lim xarajatlari jami davlat xarajatlarining 31,4% ni, ij`limoiy soha xarajatlarining esa 55,7% ni tashkil etdi. Tahlil jarayoni shuni kohsatadiki, davlat byudjeti xarajatlari tarkibida ij`limoiy-madaniy soha xarajatlari o‘sish tendensiyasiga ega.

Bunda ko‘rishimiz mumkinki yildan yilga davlat byudjeti xarajatlari tarkibida ij`limoiy soha xarajatlari o‘sish tendensiyasini ko‘rsatyotgan bo‘lsa, ta’lim tizimi uchun ajratilayotgan xarajatlar ham mos ravishda oshib bormoqda.

Ta’lim muassasalari eng keng tarqalgan davlat muassasalari hisoblanadi. Ulami qurish, mavjudlarini saqlash, moddiy-texnikaviy jihatdan ta’minlash, kadrlar masalasini hal qilish kabilar tarixan davlat mablag`lari hisobidan amalga oshirilib kelingan. Ta`lim tizimining joriy va kapital xarajatlarini moliyalashtirishda davlat byudjetining ahamiyati hali ham yuqori. Davlat byudjetining ij`limoiy-madaniy sohalami saqlash xarajatlari tarkibida asosiy о Tinni xalq ta’Hmi xarajatlari egallaydi. Ta`lim muassasalari - mumta`lim maktablarini jihozlash (toiiq jihozlash), rekonstruktsiya qilish va mukammal ta‘mirlash, zarur hollarda o‘quv korpuslarini o‘quv ustaxonalari va labaratoriyalari bilan kengaytirish maqsadida 0‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Byudjetdan tashqari Ta`lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal ta‘mirlash va jihozlash jamg‘armasi 0‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 21-noyabrdagi “Ta`lim muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal taTnirlash va jihozlash jamg‘armasini ta`lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruktsiya qilish, mukammal ta‘mirlash va jihozlash jamg‘armasi etib qayta tashkil qilish to‘g‘risida”gi PQ-1645-sonli qarori bilan tashkil etildi.

Ta`lim muassasalarining barpo etilgan moddiy-texnika bazasidan samarali foydalanish va muttasil yangilab borishni ta’minlash, ulami tizimli asosda eng zamonaviy kompyuter texnikasi, o‘quv-laboratoriya uskunalari, mebel va asbob- anjomlar bilan qayta jihozlashni, shuningdek ilg‘or ta’lim texnologiyalari va axborot-kommunikasiya tizimlarini o‘quv jarayoniga keng tatbiq etish maqsadida 0‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi huzuridagi Ta’lim muassasalarini rekonstruksiya qilish, mukammal ta’mirlash va jihozlash bo‘yicha byudjetdan tashqari jamg‘arma tashkil etilgan.
Har bir mamlakatning iqtisodiy qudrati, ij`limoiy-ma’naviy hayot darajasining yuksalishi ta’lim tizimining raqobatbardoshligi, ilm-fan taraqqiyoti bilan belgilanadi. Shu bois, O'zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo'yicha Harakatlar strategiyasida ta’lim sohasini tubdan takomillashtirish, ta’lim sifatini oshirish, intellektual salohiyatli, jismoniy barkamol avlodni shakllantirish, aniq fanlami chuqurlashtirib o'qitish va iqtisodiyotning turli sohalari uchun malakali kadrlarni tayyorlash ustuvor vazifalar sifatida belgilangan bo'lib, pirovardida bugungi davr talabiga javob bera oladigan ta’lim tizimni yaratish ko'zda tutildi. Yuqoridagilardan ham shu koTinadiki, davla`limizning ta’lim tizimiga ajratadigan mablag‘lari mamlakat yalpi ichki mahsuloti hajmiga nisbatan hisoblaganda boshqa mamlakatlarga qaraganda birmuncha yuqori.