74
1-masala.
Qora rangli qorako’l terisidan kulrangli qorako’l terisi qimmatliroq va
chiroyliroq bo’ladi. Kulrang junli qzichoqlarni ko’proq olish uchun qanday rangli
qylarni chatishtirish kerak? Kulrangli gomozigota
2-masala
. Ikkita sheroziy rangli myna beruvchi qorako’l qylar o’zaro
chatishtirilganda. Birinchi bo’g’in duragaylari 2:1 nisbatda xilma xillik vujudga
keltirdi.
3-masala.
Normal junli erkak va urg’ochi Dog itlar chatishtirilganda naslning bir
qismi nobud bo’ladi. O’sha erkak Dog boshqa urg’ochi Dog bilan chatishtirilganda
naslda o’lim kuzatilmaydi. Yuqoridagi ikki xil chatishtirishda qatnashgan erkak va
urg’ochi itlar va ular naslining genotipini aniqlang.
4-masala.
Tovuqlarning ayrim zotlarining oyog’i kalta bo’ladi. Bunday tovuqlar
polizlarni titkilab tashlamaydi. Bu belgi dominant bo’lib, bir vaqtda tovuq
tumshug’ining qisqarishiga olib keladi. Dominant gen bo’yicha gomozigotali jjalar
letal hisoblanadi, chunki ularning tumshug’i shunchalik kalta-ki, ular tuxum
po’chog’ini yorib chiqaolmasdan halok bo’ladi. Kalta oyoqli tovuqlar yetishtiruvchi
ferma 3000 ta jo’ja olingan. Ularning nechtasi kalta oyoqli ekanligini toping.
5-masala.
Meksika doglarida junning bo’lmasligi gomozigota holatda limga olib
keladi. Ikkita juni normal bo’lgan doglar o’zaro chatishtirilganda avlodning bir qismi
halok bo’ladi. Ota-ona va duragaylarning genotipini toping.
6-masala.
Golshtin zotli qoramollarda junning bo’lmasligi retsessiv gen bilan
ifodalanadi. Retsessiv gen gomozigota holatda o’limga olib keladi. Ikkita juni normal
bo’lgan hayvonlar chatishtirilganda avlodning bir qismi halok bo’ladi.
Ota-ona va
duragaylarning genotipini toping.
7-masala.
Van der Xeve sindromi autosoma dominant gen bilan ifodalanadi. Gen
bir vaqtning o’zida ko’zning oqsil pardasi zangori bo’lishi, suyaklarning mo’rtligi va
karlikka olib keladi. Kasallikka uchragan ota-onadan sog’lom bolalar tug’ilishi
mumkinmi? Faraz qiling ota-ona avlodida bunday kasallik kuzatilmagan bo’lsa, bu
kasallik qanday nasldan-naslga o’tishini aniqlang.
8-masala.
Tulkilarda mo’ynaning platinali bo’lishi dominant letal gen sanaladi.
Platinali mynaga jahon bozorida talab juda yuqori. Mynachilik fermasida ko’proq
platinali mo’yna yetishtirish uchun qanday genotipli tulkilarni chatishtirish lozimligini
aniqlang.
9-masala.
Sariq erkak va urg`ochi sichqonlar chatishtirilganda 235 ta sariq, 123 ta
kulrang sichqonlar olingan. Urg`ochi, erkak va F
1
sichqonlarning genotipini toping va
uning sababini yoriting.
10-masala.
Avvallari kalta oyoqli Dekster zotli qoramollar keng tarqalgan edi.
Mazkur zotlar o`zaro chatishtirilganda duragaylarning 25% ning oyog`i uzun bo`lib,
halok bo`lardi. Ota-ona va duragaylarning genotipini toping.
11-masala
Ma’lumki, quyonlarda junning qora rangda bo`lishi,
junda pigmentlar
bo`lmasligi va ko`zning qizil bo`lishi (alьbinos forma) ustidan dominantlik qiladi.
Agar geterozigota quyon alьbinos
quyon bilan chatishtirilsa, u holda birinchi bo`g`in
duragaylarning genotipini aniqlang.
Do'stlaringiz bilan baham: