Xulosa
Otkazilgan tadqiqotlar asosida quyidagi xulosalar qilindi:
1. Chet tili fanidan o’tkaziladigan sinfdan tashqari isglar o’quv tarbiyaviy
jarayonni kuvhaytiradi, chet tili mashg’ulotlarini to’ldiradi, o’quvchilar bilimlarini
kengaytiradi, chuqurlashtiradi va o’quvchilarning chet tili faniga bo’lgan
qiziqoshlarini oshiradi.
2. Chet tilida sinfdan tashqari ishlar tizimiga tirli shakllar metodlar va ish
turlari kiradi, shu jumladan ommoviy ishlar va guruhiy va yakka ishlar. Bularning
barchasini umumiy maqsadlar birlashtiradi: chet tilidan bo’lgan bilim, ko’nikma-
malakalarni kengaytirish,O’quvchilarning nemis tili faniga bo’lgan qiziqishlarini
kuchaytirish, shaxsni har tamonlama shakllanishiga xissa qo’shsish.
3. Sinfdan tashqari ishlarning asosiy yo’nalishlariga pragmatik yo’nalish,
gnoseologik va akseologok yo’nalish kiradi.
4. Chet tilida sinfdan tashqari ishlar quyidagi asosiy printsiplarga rioya
qilingan holda o’tkaziladi: hayot bilan bog’liqlik. Kommunikativ faollik,
o’quvchilarning bilim darajasin gisobga olish, o’quvchilarning bilim darajasini
hisobga olish, o’quvchilarning yosh xuxusiyatlarini hisobga olish, yakka va guruh
ish shakllari birgalikda olib borilish printsipi.
5. Sinfdan tashqari ishlarning davriy turlariga ertaliklar, kechalar, kontsertlar,
ko’rik tanlovlar, viktorinalar, olimpiadalar, chet tili haftaligi va dekadasi va
oyliklari kiradi.
6. Kechalar darsdan keyin o’tkaziladigan ommoviy ishlar orasiba mazmunan
va shaklan turli-tumanligi bilan ajralib turadi:
- unutilmas kechalarga bagishlangan kechalar,
- atoqli kishilar bilan uchrashuv,
- chet tilida gapiruvchilar (yurtdoshlar, xorijiy talabalar, mehmonlar) bilan
uchrashuv,
- maktab kasb-hunar kollejlari va sksdemik litseylarda bajarilgan ishlar
yuzasidan hisobot kechalari,
- madaniyat, sa’nat, adabiyot, fab-texnika arboblari ijodlariga bag’ishlangan
kechalar,
- badiiy havaskorlik hisoboti,
- chet tilida o’rganilgab asarlar muhokamasiga oid kechalar va hakozalar.
7. Har qanday kecha mufassal ssenariy olib boriladi. Kechaning ssenariysiga
ko’ra tantanali, bayramona sharoitda chiqishlar rejalshtiriladi.
Kechani o’tkazish to’rt bosqichni o’z ichiga oladi: dastlabki tayyorgarlik bosqichi,
ijrochilar tayyorgarlik bosqichi, kechani o’tkazish bosqichi.
8. Kechalrni yil davomida ikki marotaba, birinchi va ikkinchi yarim yillikda
o’tkazgan ma’qul.
9. Tanlovlar chet tilda darsdan tashqari o;tkaziladigan muhim ish tiridir. Unda
yakka, guruh va sinf bilan qatnashish ruxsat qilinadi.
10. Tanlovning quyidagi turlari tavsiya qilinadi: ogäyaki nutq koänikma
malakalari tanlovi, darslikka kirgan, o’qish kitobidan yoki o’qituvchi tanlagan
she’r yoki matnni ifodali o’qish, o’quv dasturi mavzusi bo’yicha hikoya qilish,
og’zakiva yozma tarjima, chet tilda ashula aytish va hakozo.
11. Mazkur tadbirni maktab, kasb-hunar kollejali, akdemik litseylar miqyosida
o’tkazish mumkin. Hakamlar hayati shaxsiy va guruhiy ijrochilik mahoratini
baholab, g’olibni aniqlaydi va ajratilgan mukofotni tapshiradi.
12. O’g’zaki nutq ko’nikma-malakalari tanlovini barcha bosqich o’quvchilari
uchun tavsiya qilish mumkin. Tanlovning o’tkazilishi haqidagi e’lon maktabning
e’lonlar osib qo’yiladigan burchagiga tanlovdan ikki oy oldin osib qo’yilishi lozim.
E’londa tanlovning shartlari chet tilida yoziladi. Tanlov e’lonida suhbat mavzulari
beriladi. Darslarda o’quvzhilar ushbu mavzular bo’yicha ruxta tayyorgarlik
ko’radilar. Tanlov paytida o’quvchilar javoblarining ma’no-mazmuniga e’tibor
qaratilishi haqiba ogohlantiriladilar. Hakamlar hayati savol-javoblarning
lug’aviy,grammatik jihatddan to’g’riligiga , talaffuziga va chet tilda nutq tezligiga
e’tibor qaratadilar.
13. Tanlovda g’olib bo’lish istagi o’quvchilarni o’z bilimlarini kengaytirishga
undaydi. Tanlovga tayyorgarlik ishlari o’quvchilarning nafaqat og’zaki nutqi, balki
bilim darajalarini yanada rivojlantirishga yordam beradi.
14. “Viktorina “ chet tili va boshaqa o’quv fablarini bilish darajasini oshirish
va fanlararo aloqani kuchaytirish yo’lidagi darsdan tashqari muhim ishdir. Mazkur
adbir mavzu jihatdan xilma-xil bo’ladi. Viktorina o’yinlari “ Kim ko’proq biladi”
shiori ostida o’tkaziladi.
15. Viktorinaga tayyorgarlikni oshirish uchun biron bir mavzu bo’yich
acheklanish maqsadga muvoffiq bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: