O`zbekiston respublikasi oliy va o`ta maxsus ta`lim vazirligi

Kaykovusning ilmiy-falsaviy va ma’naviy-axloqiy hikmatlarini o’rganing va sharhlang:

Kaykovusning ilmiy-falsafiy va ma’naviy-axloqiy hikmatlari:

1. 
   Tan jon bilan, jon nafas bilan, nafas aql bilan tirikdir.
   
2. 
   Odamning tani ko‘zga ko‘rinadigan va ko‘zga ko‘rinmaydigan moddalardan tuzilgan.
   

3. 
   «.. Dunyoda odamning bilmagan va tanimagan hech narsasi yo'qdir».
   
4. 
   Juvonmardlikning asosi uch narsadir: biri — aytgan so'zni bajarish, ikkinchisi — to‘g‘rilikka xilof qilmaslik, uchinchisi — xayrni ko‘zda tutish.
   
5. 
   Ey farzand, yolg‘on va behuda so'zlamagilkim, behuda so‘z jinnilarning so‘zidir.
   
6. 
   Barcha kishining kuchi ovqatdandir, aqlning kuchi esaj hikmatdandir. j
   
7. 
   «... aql ikki xildir: biri tug‘ma aqldirki, buni aziziy (tabiiyj aql) derlar, ikkinchisi kasbiy aql, buni muktasib (halol mehnat bilan topilgan aql) derlar. Kasbiy aqlga donish ham derlar. Muktasibni o‘rganib boMadi, ammo aziziy aql xudoning sovg‘a- j sidir, uni ta’lim bilan o‘rganib bo‘lmas».
   
8. 
   Bilimni egallamoq uchun mehnat qilish, badanni dangasalikdan qutqarish foydalidir. Chunki dangasalik, ishyoqmaslik j badanning buzilishiga, kasallanishiga sababchi bo‘ladi. Agar mehnat! qilib badanni o‘zingga bo‘ysundurmasang, sog‘lom va balandl martabali bo‘la olmaysan.
   
9. 
   Agar kishi oliy mansab, baland martabali bo‘lsa-yu, hunari bo‘lmasa, xaloyiqning izzat va hurmatidan mahrum bo‘Iadi. Ulug‘lik nasl-nasab bilan emas, aql va bilim bilandir. Ota-ona qo‘ygan otiga mag‘rur bo‘lma, chunki bu ot faqat tashqi ko‘rinishdan boshqa narsa emas, ammo hunar bilan bir nomga ega bo'lgil.
   
10. 
    Sho‘r erga urug‘ sochma — hosil bermaydi, mehnating bekor ketadi, ya’ni yaxshilikni bilmagan kishiga yaxshilik qilish sho^£r erga urug‘ sochish bilan baravardir.
    
11.