O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

NAZORAT SAVOLLARI:

1. 
   Elektr toki deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Elektr toki va quvvati o‗lchov birligi nima?
   
3. 
   Elektr toki inson va hayvonlarga ta‘siri natijasida qanday oqibatlarga olib keladi?
   
4. 
   Elektr tokining insonlarga ta‘siri jihatdan guro‗hlanishi nima?
   
5. 
   Elektr toki ta‘siri natijasida inson organizmiga qanday o‗zgarishlar yuz beradi?
   
6. 
   Inson qachon va qanday holatlarda elektr tok ta‘sirida tushib qoladi?
   
7. 
   Elektr toki ta‘siridan himoyalanish usullarini aytib bering.
   
8. 
   Nolga va erga ulash deganda nimani tushunasiz?
   
9. 
   Qadamiy kuchlanish nima va undan qanday himoyalanish mumkin?
   
10. 
    Statik zardlarni vujudga kelish sabablari va uni oldini olish choralari nima?
    
11. 
    Bino va sexlarni elektr xavfsizlik bo‗yicha guruhlanishi nima?
    
12. 
    Elektr toki ta‘siridan himoyalanish uchun qanday vositalar mavjud?
    

Mavzu: KORXONALAR VA BINOLARDA TEXNOLOGIK JARAYONLAR VAQTIDA YONISHDAN SAQLASH, YONG‟IN XAVFSIZLIGI BO‟YICHA UMUMIY QOIDALAR

Mashg„ulot maqsadi: Talabalarga korxonalar va binolarda texnologik jarayonlar vaqtida yonishdan saqlash, yong‘in xavfsizligi bo‘yicha umumiy qoidalarni o‘rgatish.

Yong‗inlar nafaqat xalq xo‗jaligi ob‘ektlari va atrof muhitga zarar etkazibgina qolmay insonlar hayot faoliyatining izdan chiqishiga, ularning sog‗lig‗iga zarar etishiga va ko‗plab kishilarning o‗limiga sabab bo‗luvchi tilsiz yovdir.

Bu esa o‗z navbatida bizga yong‗indan saqlanish hamda texnika xavfsizligi qoidalarini yaxshi bilish hamda ularni o‗zaro uzviy bog‗lay olish vazifasini yuklaydi. Yong‗in chiqish sabablarini, yong‗inning oldini olish yoki yong‗inni qisqa vaqt ichida o‗chirish usullarini, yong‗inni o‗chirish vositalaridan foydalanish qoidalarini o‗rganish barchamizning vazifa va burchimizdir.
Yong‘in - odamlarning hayoti va (yoki) sog‗lig‗iga, yuridik va jismoniy shaxslarning mol-mulkiga, shuningdek atrof tabiiy muhitga zarar etkazadigan, nazorat qilib bo‗lmaydigan yonish.
Yong‗inning kelib chiqishi uchun uch omilning bir vaqtning o‗zida bir joyda bo‗lishi kifoya.
YA‘ni:

• 
  yonuvchan modda (qog‗oz, yog‗och, neft mahsulotlari va boshqalar);
  
• 
  kislorod (oksidlovchi);
  
• 
  uchqun-alanga (gugo‗rt, uchqun, elektr simining qisqa tutashuvi).
  

Yong‗in xavfsizligi asosiy tushunchalari:
yong‗in nazorati - yong‗in xavfsizligi talablariga rioya qilinishini tekshirish va tekshiruv natijalari bo‗yicha chora-tadbirlar ko‗rish maqsadida belgilangan tartibda amalga oshiriladigan faoliyat;
yong‗inlar profilaktikasi - yong‗inlar kelib chiqishi ehtimolini istisno etishga va ularning oqibatlarini kamaytirishga qaratilgan ogohlantirish chora-tadbirlari majmui;
yong‗indan saqlash xizmati - odamlarning hayoti va sog‗lig‗ini, yuridik va jismoniy shaxslarning mol-mulkini, atrof tabiiy muhitni yong‗inlardan himoya qilish, shuningdek ob‘ektlarda, aholi punktlarida hamda boshqa hududlarda yong‗in xavfsizligini talab darajasida saqlab turish maqsadida belgilangan tartibda tashkil etilgan boshqaruv organlari, kuchlar va vositalar majmui;
yong‗in xavfsizligi - odamlarning, yuridik va jismoniy shaxslar mol-mulkining, shuningdek atrof tabiiy muhitning yong‗inlardan himoyalanganligi holati;
yong‗in xavfsizligi talablari - yong‗in xavfsizligini ta‘minlash maqsadida qonun hujjatlarida belgilangan ijtimoiy va (yoki) texnik xususiyatga ega maxsus shartlar;
yong‗in xavfsizligi talablarining buzilishi - yong‗in xavfsizligi talablarini bajarmaslik yoki lozim darajada bajarmaslik;
yong‗in-texnik mahsuloti - yong‗in xavfsizligini ta‘minlashga mo‗ljallangan maxsus texnik, ilmiy- texnik va intellektual mahsulotlar, shu jumladan yong‗inni o‗chirish texnikasi va asbob-uskunalari, yong‗inni o‗chirish aslaha-anjomlari, olovni o‗chirish va olovdan himoya qilish moddalari hamda materiallari, maxsus aloqa va boshqarish vositalari, elektron hujjatlar, elektron hisoblash mashinalari uchun dasturiy mahsulotlar va ma‘lumotlar bazalari, shuningdek yong‗inlarning oldini olish hamda ularni o‗chirishning boshqa vositalari;