Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta

Guruhga ta’sir etuvchi tashqi omillar. Ishchi guruhlar tashqi omillarga bilvosita bo’g’liq bo’ladi, ya’ni rasmiy va norasmiy me’yoriy xuquq tartiblarining o’zgarishi, mavjud resurslarning o’zgarishi, xamkorlarni tanlanishi va ularning munosabati, madaniyat va mehnat unumdorligida boshqaruv tizimi, tashkilot strategiyasining tarkiban o’zgarishlar ta’sir etishi mumkin.
Guruh bajarmaydigan guruhning ishini bajaradigan zamonaviy, yuqori sifatli dastak va vositalar ham birdek ta’sir etishi mumkin. Albatta dastak va visitalar guruh strategiyasiga ta’sir ko’rsatishi, sarf xarajatlarning pasayishiga yoki sifatning yahshilanishiga olib keladi.

Guruh ishtirokchilari uchun resurslar.

Ta’kidlash joizki, guruh mehnat unumdorligining muhim potentsial salohiyati har bir guruh uchun zarur bo’ladigan resurslarga bog’liq. Bu resurslar guruh faoliyati samaradorligiga bilvosita ta’sir ko’rsatadigan bilim, yangilik, aql-idrok, shaxsiy jihatlar orqali aniqlanadi. Yuqori mehnat unumdorligini ta’minlashga, uni boshqarishda zarur bo’lgan va birinshi navbatda kerak bo’ladigan birgalikda muhokama qilish va hamkorlikda yechimni toppish guruh boshqaruvchisi guruh a’zolarini barchasi bilan til topisha olishi kerak.
Shuningdek, guruhning xarakteri guruh samaradorligiga ta’sir ko’rsatadi, shuning uchun inson guruh a’zosi sifatida boshqa guruh a’zolariga kuchli ta’sir ko’rsatadi. Tadqiqotlarning ko’rsatilishicha, insonning ijobiy jihatlari sifatida qaralayotgan madaniy xislatlar (misol uchun tezda til topishishi, o’ziga bo’lgan ishonchi, kuchi va mustaqilligi), to’g’ridan-to’g’ri guruh shijoati va kurashuvchanlik ruhiyati bevosita mehnat unumdorligiga uzviy bog’liq bo’ladi. Qarama qarshi tarzda shaxsning salbiy hislatlari ya’ni ma’muriy buyruqbozlik, boshboshdoqlik kabi shunga o’xshash qarama-qarshi hislatlar mehnat unumdorligiga aks ta’sir etadi va albatta guruh kurashuvchanlik ruhiyatini tushiradi.
Guruhning tarkibi. Guruh ishchilari tashkillashtirilmagan gavjum to’da hisoblanmaydi. Ular guruh ichki tarkibi bolib, guruh a’zosi sifatida guruh madaniyatiga va samaradorligiga birdek ta’sir ko’rsatadi. Tarkib o’z navbatida me’yor, daraja, ma’suliyat, boshqaruvchanlik, munosabat, nufuzning o’rnini aniqlaydi.<sup>37


37</sup> Robbins Stephen P.Management / Stephen P. Robbins, Mary Coulter. — 11th ed. R5647 2012 .348-349-betlar.