O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus


Ilk o‘spirinlar aql-idrokining xususiyatlari



Download 3,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/226
Sana22.01.2022
Hajmi3,21 Mb.
#401088
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   226
Bog'liq
umumiy psixologiya

Ilk o‘spirinlar aql-idrokining xususiyatlari 
Ilk  uspirin  barcha  faoliyat  boskichida  mustakil  fikr  yurita  olmasligi  uning  psixikasidagi  jiddiy 
kamchilikdir.  Ilk  uspirinlarga  adabiy  kaxramon  kiyofasini  ifodalash,  asar  mohiyati,  mazmuni  va  goyasi 
yuzasidan  mustakil  holda  xukm  va  xulosa  chikarish  topshirilganda  ular,  birinchidan,  asarni  ukishgan, 
birokxech kanday xulosa chikarishmagan, ikkinchidan, mavzuga ijodiy yondashmasdan ukituvchining xar 
bir suzini esda sakdab olib, xech uzgarishsiz Kaytadan aytib berishga xarakat kilishgan, uchinchidan, o`zlari 
maktabdan  va  sinfdan  tashkari  faoliyatlarida  eshitganlari,  ukiganlari  bilan  ukituvchining  axboroti, 
ma’lumoti  asosidagi  xabarni  umumlashtirib  javob  berishgan,  turtinchidan,  o`z  fikrlarini  bayon  etishga 
kiynalganlarida asardan kuchirmalar keltirishgan. 
Ukuvchilarda  nazariy  tafakkurni  shakllantirishda  to‘garak  va  fakultativ  mashgulotlar,  kasbiy  fanlar 
muxim  axamiyatga  ega.  Shuningdek,  ilk  o`spirin  o`quvchining  mustakil  fikrlashini  rivojlantirishda 
ukituvchilar,  sinf  rahbarlarining  siymolari  muxim  rol  uynaydi.  O`qituvchilar  ilk  o`spirinlarda 
o`rganilayotgan  narsa  va  xodisalarning  obyektivligi,  xaqqoniyligi,  tugriligiga  ishonch  hosil  kilishlari, 
ulardan  kanoatlanishlari  va  ularni  isbotlashga  urgatib  borishlari  zarur.  Ikkinchidan,  fan  o`qituvchilari 
ularni  narsa  va  hodisalar  tugrisida  original  fikr  yuritishga  yullashlari  keraq  Uchinchidan, ukuvchilarning 
mashgulotlarda kullanaverib, ma’naviy eskirgan bir kolipdagi suzlardan, iboralardan foydalanishlariga yul 
kuymasliklari keraq Turtinchidan, fan ukituvchilari uspirin yigit va kizlarga bilimlarini amaliyotga tatbiq 
kilishni  urgatishlari  shart,  buning  uchun  ularda  amaliy  malakalarni  shakllantirishga  xarakat  kilishlari 
lozim.  
Tafakkur  boshka  psixik  jarayonlardan  ajralgan  xolda  rivojlanishi  mutlakr  mumkin  emas.  Shuning 
uchun tafakkur rivojlanishi bilan birga ukuvchining nutk faoliyati xam usadi. Bu esa ukuvchida uz fikrini 
tugri, anik, ifodalash malakasini tarkib toptiradi, nugkining tuzilishini takomillashtiradi va lugat boyligini 
yanada  oshiradi.  Ilk  uspirin  adabiy  asarlarni  ukish  va  tushunish  orkali  mustakil  fikrlashga,  muloxaza 
yuritish va munozaraga urgana boradi. Unda asta-sekin tabiat va jamiyatga uzining nuktai nazari, e’tikrdi, 
Karashi shakllanadi. Ma’lumki, shaxsning ana shu fazilatlari fikrlashi, mustakil uilashi, tugri xukm va xulosa 
chikarishi, kat’iy karorga kelishining natijasidir. Yigit va kizlarning adabiy asarni baxolashi, u xakda shaxsiy 
fikrlarini  bildirishi,  muammoli  tomonlari  yuzasidan  baxslashuvi  va  hokazolarda  insoniy  xislatlarnin-g 
muayyan  lyar:~:kada  ishtirok  etishi  akd  tankidiyligining  aynan  uzginasidir.  Turmushda  uchraydigan 
nourin tankidiylik esa ilk uspirinning badiiy didi va xayotiy tajribasi zaifligidir.  
Ilk  uspirinlikda  utiladigan  darslar,  laboratoriya  ishlari  va  amaliy  mashgulotlar,  referat,  konspekt 
yozish kabi ta’limiy faoliyat turlari yangicha ta’lim muassasasi ukuvchilari uzlashtirishi zarur materiallarni 
mustakil  xolda  tushunishga  olib  keladi.  Bu  ishlar  kundan-kunga  kuprok  axamiyat  kasb  etishi  natijasida 
tafakkur  tobora  faol,  mustakil,  ijodiy  tuye  olib  boradi.  Bularning  barchasi  ilmiy-nazariy  tafakkurning 
shakllanishiga,  tevarak-atrofdagi  vokelikning  umumiy  konuniyatlari,  bilish  kobiliyati  usishiga,  akliy 
imkoniyatlar vujudga kelishiga, tabiat va jamiyat rivojlanishining krnunlarini anglab olishga muxim shart-
sharoitlar yaratadi.  

Download 3,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   226




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish