O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

“Biokimyo” fani bo’yicha laboratoriya mashg’ulotining III- semestr bo’yica kalendar tematik rejasi

t\r	Ma’ruza mavzulari	Ajratil gan soat	Bajarilganligi haqida ma’lumot		O’qituvchi imzosi
			Oy va kun	Soatlar soni
1	2	3	4	5	6
Kirish - 2 soat
1.	Laboratoriya mashg’uloti texnikasi bilan tanishtirish. Eritmalar klassifikasiyasi va ularni tayyorlash.	2
Oqsillar kimyosi - 10 soat
1.	Oqsil eritmasini tayyorlash. Oqsil va aminokislotalarga xos rangli reaktsiyalari	2
2.	Oqsillarni cho‘ktirish reaktsiyalari. Oqsillarni dializ qilish va izoelektrik nuqtasini aniqlash	2
3.	Qog’oz xromatografiyasi usuli bilan aminokislotalarni ajratish	2
4.	Biuret reaksiyasi yordamida oqsil miqdorini aniqlash	2
5.	Oqsil miqdorini Louri usuli bo’yicha aniqlash	2
Uglevodlar kimyosi – 6 soat
1.	Mono-, disaxaridlarga xos sifat reaksiyalari.	2
2.	Polisaxaridlarga xos sifat reaksiyalari.	2
3.	Qondagi glukoza miqdorini Xagederon-Iensen usuli bilan aniqlash	2
Nuklein kislotalar kimyosi – 4 soat
1.	Nukleoproteinlarni achitqilardan ajratib olish.	2
2.	Nukleoproteinlarni achitqilardan ajratib olish va ularni gidroliz qilib, gidroliz mahsulotlarini aniqlash.	2

Fermentlar kimyosi – 6 soat
1.	Fermentlarning yuqori temperatura ta’sirida inaktivasiyaga uchrashi.	2
2.	Fermentlar faolligiga aktivator va ingibitorlarning ta’siri. Fermentlar spetsifikligi	2
3.	So’lakdagi amilaza fermentining faolligiga рН-ning ta‘siri. Katalaza fermentining faolligini aniqlash	2
lipidlar va lipoidlar kimyosi – 4 soat
1.	Yog‘larga xos sifat reaksiyalari.		2
2.	Biologik suyuqliklardan yog‘ ajratib olish		2
Moddalar almashinuvi jarayonining boshqarilishi– 6 soat
1.	Suvda eriydigan vitaminlarga xos sifat reaksiyalari.		2
2.	Yog’da eriydigan vitaminlarga xos sifat reaksiyalari.		2
3.	Insulinga xos sifat reaksiyalar		2
Uglevodlar almashinuvi– 2 soat
1.	Siydik tarkibidagi glyukoza miqdorini aniqlash		2
JAMI			40

IV- semestrda laboratoriya mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha tavsiya va ko‘rsatmalar.

1. Laboratoriya ishi. Tuxum oqsilidan albuminni kristall holda ajratib olish.

Tuxum tarkibidagi oqsilning 70% ini albumin tashkil qiladi. Albuminni globulindan ajratish uchun tuxum oqsili distillangan suvning 10% eritmasida suyultiriladi. Globulinlar tuzli eritmada yaxshi eriydi, suv bilan eritilganda esa ular cho’kmaga tushadi. Eritmani filtrlash yoki sеntrifugalash yo’li bilan albuminlar globulinlardan ajratib olinadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

2. Laboratoriya ishi. Muskul to’qimasidan oqsil fraksiyalarini ajratish.

Miofibrillalar – qisqaruvchi elеmеntlar mushak hujayralari uchun xos birikmalardir. Ular miozin va aktin kabi qisqaruvchi oqsillar, tropomiozin va troponin kabi boshqaruvchi oqsillardan iborat. Mifbrofill oqsillar suvda erimaydi, ammo bu oqsillarni 0,5 molg/l tuz eritmasi yordamida  ajratib olish mumkin. Sarkoplazmaning ko’pchilik oqsillari suvda yoki kuchsiz tuz erimtasida eriydi. Mushak to’qimalariga 5% li kaliy xlorid eritmasi ta'sir ettirilganda miofibrill va sarkopolazma oqsillari ajraladi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

3. Laboratoriya ishi. Oqsillarni kislotali gidrolizi.

Oqsil organik kislotalar (uchxlorsirka kislota, sulfosalitsil kislota) va kontsеntrlangan minеral kislotalar ta'sirida dеnaturatsiyaga uchraydi, suvsizlanishi va zaryadsizlanishi tufayli cho’kmaga tushadi. Sulfat va xlorid kislotalar uzoq vaqt ta'sir qlsa, oqsil qisman gidrolizga uchrab, cho’kma asta-sеkin erib kеtadi. Nitrat kislotada cho’kma sеkin eriydi. Organik kislotalar ta'sirida cho’ktirish kеng qo’llanilmoqda.  Uchxlorsirka kislota miqdoriy tahlilda oqsilsiz filtrat olish uchun, sulfosalitsil kislota, nitrat kislota klinik laboratoriyalarda oqsilni aniqlash uchun ishlatiladi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

4. Laboratoriya ishi. Oqsillarni ion-almashinuvi usuli yordamida tozalash.

Ion almashinish xromatografiyasi ajratilayotgan aralashma eritmasi tarkibidagi ionlarning ionitlardagi ionlar bilan qaytaralmashinuviga asoslangan. Ionitlar ionlanish va ion almashtirish xususiyatiga ega boigan tarkibida funksional gruppalar bor,erimaydigan yuqori molekular birikmalardir. Ular kationitlar vaanionitlarga boiinadi.Kationit kislotali xossaga ega boiib, tarkibidagi karboksil vasulfo gruppalaming protonlarini kationlarga almashtiradi. Anionitlar tarkibida asos xossali gruppalar (masalan, amino) bo’ladi. Ionalmashinish xromatografiyasi ionitlardagi aktiv gruppalarningajratilayotgan moddalar ionlari bilan ta’sirlashuviga asoslangan. Ular oqsil va aminokislotalarning aralashmalarini ajratishdaishlatiladi.Xromatografiya metodik xususiyatlari va bajarilish texnikasiga ko‘ra kolonkali, yupqa qavatli va qog‘ozda taqsimlanish xromatografiyasiga bolinadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

5. Laboratoriya ishi. Oqsillarni elektroforez usulida tozalash.

Elеktroforеz  usuli  –  oqsillarni  elеktr  maydonida  har  xil  tezlikda harakatlanishida fraktsiyalarga  bo’linishiga  asoslangan.  Filtr  qog`ozida o`tkaziladigan  elektroforez  usulida  inson  qon  zardobidagi  oqsillarni  6  fraktsiyaga ajratish  mumkin.  Hozirgi  vaqtda  qog`oz  elektroforezidan  tashqari  oqsillarni eraktsiyalarga  ajratishda  kraxmal,  poliakrilamid  va  sellyuloza  gellari  ham qo`llaniladi.  Klinik  lobaratoriyalarda  qon  zardobidan  globulin  oqsillarini  ajratib  olishda ammoniy sulfatni yarim to’yingan eritmasi, albumin oqsillarini esa to’la to’yingan eritma ta’sirida cho’ktirib, ajratib olinadi. 

Oqsillar aralashmasi ion almashuvchi, adsorbtsiyalovchi xromatografiya, gel filtratsiyalash va afin xromatografiyasi yordamida ham fraktsiyalarga ajratiladi. 

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, o’z-o’zini nazora,.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

6-7- laboratoriya ishi. Loviyadan nukleoproteidlarni ajratish.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

8-9- laboratoriya ishi. Jigardan nukleoproteidlarni ajratish.

Nukleoproteinlarning bu turi hujayra yadrosining eng muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. Shuningdek, ular yadroning oqsillari deb ham ataladi. Jigar, taloq, oshqozon osti bezi, buyrak nukleoproteinlarga boydir. Yadro oqsillarining xarakterli xossasi – tuzlarning kuchli eritmalarida (natriy xlorid va boshqalar) yaxshi eriydi va kislotali eritmalarida esa cho‘kmaga tushadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

10-11- laboratoriya ishi. Nuklein kislotalarni umumiy va alohida miqdorini spektrofotometrik usullar bilan aniqlash.

Nuklein kislotalarni spektrofotometrik tahlil usulida eritmadagi yoki qattiq muhitdagi moddaning nur yutishi ma`lum to`lqin uzunligiga to`g`ri kelishi aniqlanadi. Spektrofotometrni qo`llab spektrni ko`zga ko`rinadigan (600 dan 1100 nm), ultrabinafsha spektr qismida (220 dan 650 nm gacha) ishlash mumkin.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

12-15- laboratoriya ishi. DNK gidrolizi mahsulotlarini xromatografiya usulida identifikasiya qilish.

Xromatografiya har xil aralashmalarni o`z tarkibiy qismlariga taqsimlanishini o`rganadi. Xromatografiyaning asosan to`rt turi mavjud. a) Informatsion kolonkali xromatografiya - bu usul ion ko`rinishida bo`lgan eruvchi moddalarni taqsimlashda qo`llaniladi. Usulni harakatsiz va harakatli fazalari farqlanib, harakatsiz fazasi asosini ion almashuvchilardan iborat bo`lgan organik polimerlar - smolalar tashkil etadi. b) Suyuqlikli xromatografiyada harakatsiz faza o`rnida mikroskopik zarralar qo`llaniladi. Bu usul katta tezlikka ega bo`lib, qisqa vaqt oralig`ida deyarli har qanday birikmani taqsimlay oladi. v) Taqsimlovchi xromatografiyada aralashma tarkibidagi moddalar radikallarining katta-kichikligi, funktsional (gidrofil) guruhlarining bor-yo`qligi, harakatli va harakatsiz eritmalarda har xil erishiga qarab o`z individual komponentlariga taqsimlanadilar. Xromatografik qog`oz tasmasining pastki chegarasidan 1 sm yuqoriga bir tomchi tekshirilayotgan modda tomizilib, tagida harakatlanuvchi eritma, ko`pincha, organik eritma saqlagan xromatografiya kamerasiga joylashtiriladi. Kamera atmosferasidagi suv bug`lariga to`yingan modda harakatsiz (polyar) eritmani hosil qiladi. Harakatlanuvchi eritma yuqoriga o`zi bilan birga gidrofob moddani olib harakatlanadi, gidrofil moddalar esa suvda erigani uchun startda qoladi. Xromatogrammadagi moddalar bo`yalgandan so`ng har birini individual Rf lari o`lchanadi yoki standart modda bilan identifikatsiya qilinadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

16-18- laboratoriya ishi. Nuklein kislotalarni elektroforez usulida ajratish.

Elektroforez deb tashqi elektr maydoni ta`sirida zaryadlangan zarralarni taqsimlanishiga aytiladi. Elektroforez biologik eksperimentlarda, klinik meditsinada qon oqsillari va peptidlari, ayniqsa, qon zardobini tahlil qilishda qo`llaniladigan zamonaviy usul hisoblanadi. Zaryadlangan zarralar o`lchovi va zaryadining katta-kichikligiga qarab elektr maydonida har xil tezlikda harakatlanadilar, bu esa ularni o`zaro ajralib, taqsimlanishiga olib keladi. Elektroforezni ikkita asosiy turi bo`lib, frontal va zonal usullarga bo`linadi, ulardan keyingisi ko`proq tarqalgan. Bunda oqsil eritmasi bufer eritmasiga yupqa qavat ko`rinishda joylashtiriladi. Elektroforez davomida har xil oqsil molekulalari alohida fraktsiyalarga bo`linadi. Bu fraktsiyalarni alohida-alohida ajratib, osonlik bilan kesib olinadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, ajurali arra, menyu, integrativ munozara, bumerang, munozara, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: A1; A2; A4; Q1; Q5; Q6; Q8; Q7; Q11

19-21- laboratoriya ishi. Polimeraza zanjir reaksiyasi yoerdamida DNK bo’laklarini ko’paytirish.

DNKni ma’lum qismlarini in vintro sharoitida termostabil DNK –polimeraza yordamida fermentativ nusxalarini olinadi, ya’ni DNK ning seliktiv amplifkatsiyasi olinadi.

Qo‘llaniladigan ta'lim texnalogiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, zig-zag, insert, blits, o’z-o’zini nazorat, pog’ona, klasteri.

Adabiyotlar: A1; Q1; Q5; Q6; Q8. Q9. Q11.

Molekulyar biologiya” fani bo’yicha laboratoriya mashg’ulotining IV semestr bo’yica kalendar tematik rejasi

t\r	Ma’ruza mavzulari	Ajratil gan soat	Bajarilganligi haqida ma’lumot		O’qituvchi imzosi
			Oy va kun	Soatlar soni
1	2	3	4	5	6
Oqsillarlar almashinuvi – 10 soat
1.	Tuxum oqsilidan albuminni kristall holda ajratib olish.	2
2.	Muskul to’qimasidan oqsil fraksiyalarini ajratish. Oqsillarni kislotali gidrolizi.	2
3.	Oqsillarni gel-filtrasiya usuli yordamida tozalash.	2
4.	Oqsillarni ion-almashinuvi usuli yordamida tozalash.	2
5.	Oqsillarni elektroforez usulida tozalash.	2
Nuklein kislotalarning genetik roli – 12 soat
6.	Loviyadan nukleoproteidlarni ajratish.	2
7.	Loviyadan nukleoproteidlarni ajratish.	2
8.	Jigardan nukleoproteidlarni ajratish.	2
9.	Jigardan nukleoproteidlarni ajratish.	2
10.	Nuklein kislotalarni umumiy va alohida miqdorini spektrofotometrik usullar bilan aniqlash.	2
11.	Nuklein kislotalarni umumiy va alohida miqdorini spektrofotometrik usullar bilan aniqlash.	2
Replikasiyaning molekulyar asoslari – 8 soat
12.	DNK gidrolizi mahsulotlarini xromatografiya usulida identifikasiya qilish.	2
13.	DNK gidrolizi mahsulotlarini xromatografiya usulida identifikasiya qilish.	2
14.	DNK gidrolizi mahsulotlarini xromatografiya usulida identifikasiya qilish.	2
15.	DNK gidrolizi mahsulotlarini xromatografiya usulida identifikasiya qilish.	2
Trankripsiyaning molekulyar asoslari – 6 soat
16.	Nuklein kislotalarni elektroforez usulida ajratish.	2
17.	Nuklein kislotalarni elektroforez usulida ajratish.	2
18.	Nuklein kislotalarni elektroforez usulida ajratish.	2
Translyasiyaning molekulyar asoslari – 6 soat
19.	Polimeraza zanjir reaksiyasi yoerdamida DNK bo’laklarini ko’paytirish	2
20.	Polimeraza zanjir reaksiyasi yoerdamida DNK bo’laklarini ko’paytirish	2
21.	Polimeraza zanjir reaksiyasi yoerdamida DNK bo’laklarini ko’paytirish	2
	JAMI	42

Mustaqil ta’limni tashkil etishning shakli va mazmuni

Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular:

1. 
   Organizmning asosiy kimyoviy komponentlari.
   
2. 
   Suv. Xususiyatlari va biologik funksiyasi.
   
3. 
   Noorganik ionlar, ularning funksiyasi.
   
4. 
   Hayotning molekulyar asoslari.
   
5. 
   Gemoglabinning tuzilishi, U yordamida kislorod tashish mexanizmi.
   
6. 
   Gemoglabinga oid patofiziologiya.
   
7. 
   Siydik kislotasi ajralish jarayonining patofiziologiyasi.
   
8. 
   Oqsillar denaturatsiyasi va uning biologik ahamiyati.
   
9. 
   Oqsillarga ingibitor va faollantiruvchi moddalarning ta’siri.
   
10. 
    Ribosomaning mexano-kimyoviy xususiyatlari.
    
11. 
    O’simlik dunyosida uchraydigan mono-, oligo- va polisaxaridlar.
    
12. 
    Endokrin bezlarda hosil bo’ladigan ayrim patologik holatlar mexanizmi.
    
13. 
    Vitaminlarning biokimyo va molekulyar iologiyaviy roli.
    
14. 
    Suvda va yog’da eriydigan vitaminsimon moddalar.
    
15. 
    Gormonoidlar. Prostoglandinlar va ularning biologik ahamiyati.
    

Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular b’yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlash va uni taqdimot qilish tavsiya etiladi.

III-semestrda biokimyo fanidan talabalar mustaqil ta’limining kalendar tematik rejasi.

t\r	Mustaqil ta’lim mazmuni	Berilgan topshiriq	Bajarilish muddati	Hajmi (soatda)
1.	Organizmning asosiy kimyoviy komponentlari.	Referat yozish		8
2.	Suv. Xususiyatlari va biologik funksiyasi.	Yozma ish		8
3.	Noorganik ionlar, ularning funktsiyasi	O’gzaki		8
4.	Hayotning molekulyar asoslari	Yozma ish		8
5.	Gemoglobinning tuzilishi va u yordamida kislorod tashish mexanizmi	O’gzaki		8
6.	Gemoglobinga oid patofiziologiya	Referat yozish		8
7.	Siydik kislotasi ajralish jarayonining patofiziologiyasi	O’gzaki		8
8.	Oqsillar denaturatsiyasi va uning biologik ahamiyati	Ko’rgazmali qurol tayyorlash		8
Jami				64

IV-semestrda molekulyar biologiya fanidan talabalar mustaqil ta’limining kalendar tematik rejasi.

9.	Oqsillarga ingibitor va faollantiruvchi moddalarning ta’siri	O’gzaki		8
10.	Ribosomaning mexano-kimyoviy xususiyatlari	Yozma ish		8
11.	O’simliklarda uchraydigan mono-, oligo- va polisaxaridlar	Test tayyorlash		10
12.	Endokrin bezlarda hosil bo’ladigan ayrim patologik holatlar mexanizmi	Referat yozish		10
13.	Vitaminlarning biokimyoviy roli	Test tayyorlash		10
14.	Suvda va yog’da eriydigan vitaminsimon moddalar	Ko’rgazmali qurol tayyorlash		10
15.	Gormonoidlar. Prostoglandinlar va ularning biologik ahamiyati	Test tayyorlash		10
	Jami:			66

REYTING ISHLANASI VA BAHOLASH MEZONLARI

1-talabalarning bilimi quyidagi mezonlar asosida:

Talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda-5 (a’lo) baho. Talaba mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda-4(yaxshi) baho. Talaba olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda - 3 (qoniqarli) baho. Talaba fan dasturini o‘zlashtirmagan, fanning (mavzuning mohiyatini tushunmaydi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega emas deb topilganda-2 (qoniqarsiz) baho bilan baholanadi.

Talabalar bilimini baholash

3. Talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi.

4. Oraliq nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. Yakuniy nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash o‘quv mashg‘ulotlarini olib bormagan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi. Tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi yakuniy nazorat turini o‘tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi. Yakuniy nazorat turini o‘tkazish kelishuv asosida boshqa oliy ta’lim muassasalarining tegishli fan bo‘yicha professor-o‘qituvchilari jalb qilinishi mumkin.

5. Oliy ta’lim muassasasida nazorat turlarini o‘tkazilishi tegishli oliy ta’lim muassasasining ta’lim sifatini nazorat qilish bo‘limi tomonidan doimiy ravishda o‘rganib boriladi. Bunda nazorat turlarini o‘tkazilish tartibi buzilganligi aniqlangan hollarda, o‘tkazilgan nazorat turlarining natijalari bekor qilinishi hamda tegishli nazorat turi qaytadan o‘tkazilishi mumkin.

6. Talaba tegishli fan bo‘yicha yakuniy nazorat turi o‘tkaziladigan muddatga qadar oraliq nazorat turini topshirgan bo‘lishlari shart.

7. Oraliq nazorat turini topshirmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha “2” (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba yakuniy nazorat turiga kiritilmaydi.Yakuniy nazorat turiga kirmagan yoki kiritilmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha “2” (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba akademik qarzdor hisoblanadi.

8. Talaba uzrli sabablarga ko‘ra oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turiga kirmagan taqdirda ushbu talabaga tegishli nazorat turini qayta topshirishga fakultet dekanining farmoyishi asosida ruxsat beriladi.

9. Bir kunda 1 tadan ortiq fan bo‘yicha yakuniy nazorat turi o‘tkazilishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish kamida 2 kun oralig‘ida belgilanishi lozim.

10. Bitiruvchi kurs bo‘lmagan talabalar kuzgi semestr natijalari bo‘yicha 3 tagacha fandan (fanlardan) akademik qarzdorligi bo‘lgan hollarda talabaga bir oygacha, bahorgi semestir natijalari bo‘yicha 3 tagacha fandan (fanlardan) akademik qarzdorligi bo‘lgan talabaga tegishli fan (fanlar) bo‘yicha oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turlarini yangi o‘quv yili boshidan qayta topshirish uchun 1 oy muddat beriladi.

Bitiruvchi kurs talabalariga bahorgi semestr natijalari bo‘yicha o‘zlashtirmagan fandan (fanlardan) qayta topshirish uchun yakuniy davlat attestatsiyasi boshlangunga qadar ruxsat beriladi.

Fanlardan akademik qarzdorligi 4 ta va undan ko‘p bo‘lgan talabalarga qayta topshirishga ruxsat berilmaydi va ular oliy ta’lim muassasasi rektorining (boshlig‘ining, filial direktorining) buyrug‘i bilan kursdan qoldiriladi.

11. Talabaga oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini qayta topshirish uchun berilgan muddat davomida talaba tomonidan qayta topshirishlar soni 2 martadan ko‘p bo‘lmasligi kerak.

Baholashni 5 baholik shkaladan 100 ballik shkalaga o‘tkazish

JADVALI

5 baholik shkala	100 ballik shkala	5 baholik shkala	100 ballik shkala	5 baholik shkala	100 ballik shkala
5,00-4,96	100	4,30-4,26	86	3,60-3,56	72
4,95-4,91	99	4,25-4,21	85	3,55-3,51	71
4,90-4,86	98	4,20-4,16	84	3,50-3,46	70
4,85-4,81	97	4,15-4,11	83	3,45-3,41	69
4,80-4,76	96	4,10-4,06	82	3,40-3,36	68
4,75-4,71	95	4,05-4,01	81	3,35-3,31	67
4,70-4,66	94	4,00-3,96	80	3,30-3,26	66
4,65-4,61	93	3,95-3,91	79	3,25-3,21	65
4,60-4,56	92	3,90-3,86	78	3,20-3,16	64
4,55-4,51	91	3,85-3,81	77	3,15-3,11	63
4,50-4,46	90	3,80-3,76	76	3,10-3,06	62
4,45-4,41	89	3,75-3,71	75	3,05-3,01	61
4,40-4,36	88	3,70-3,66	74	3,00	60
4,35-4,31	87	3,65-3,61	73	3,0 dan kam	60 dan kam

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROYXATI.

Asosiy adabiyotlar

1. 
   Д.Нельсон, М.Кокс. Основы биохимии Ленинжера, Москва, БИНОМ. Лаборатория знаний, 2011.
   
2. 
   Тўрақулов Ё.Х.Биокимё Тошкент Ўқитувчи, 1996.
   
3. 
   M.N.Valixanov, S.N.Dolimova, G.B.Umarova, P.Mirxamidova. Biologik kimyo va molekulyar biologiya (2-qism. Molekulyar biologiya). Toshkent, Navro’z, 2015.
   
4. 
   M.N.Valixanov. Biokimyo.Toshkent. “Universitet”.2009.
   

Qo’shimcha adabiyotlar

1. 
   Мирзиёев Ш.М. Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. Тошкент, Ўзбекистон нашриёти, 2017.
   
2. 
   Мирзиёев Ш.М. Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. Тошкент, Ўзбекистон нашриёти, 2017.
   
3. 
   Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Тошкент, Ўзбекистон нашриёти, 2016.
   
4. 
   Мирзиёев Ш.М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. Тошкент, Ўзбекистон нашриёти, 2017.
   
5. 
   Кнорре Д.Г., Мызина С.Д. Биологическая химия. Москва. “Высшая школа” 2000.
   
6. 
   Ленинжер А. Основы биохимии, 3-жилдли, м., Мир, 1984.
   
7. 
   Филипович Ю. Основы биохимии, М., ФЛИНТА, 1999.
   
8. 
   Березов Т. Биологическая химия, М. 2000.
   
9. 
   Кольман Я., Рём К. Нагладная биохимия. М., 2000.
   
10. 
    Северин Е.С. Биохимия. М. ГЕОТАР_МЕД, 2004.
    
11. 
    Шапиро Д.К. “Практикум по биологической химии” М., “Высшая школа” 2004.
    

Internet resurslari.

1. www.ziyonet.uz

2. www. maik.ru

3. www. pedagog.uz