O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus tálim vazirligi berdаq

2-chizma: Suyuq ionit membranada sodir bo`ladigan jarayonlar

(a) va suyuq membranali elektrodning

(b) tuzilishi:

1-selluloza membranasi;

2-suyuq organik ionit;

3-shisha nay;

4-agar-agardagi elektrolit eritmasi;

5-kumush xloridli elektrod;

6-yordamchi elektrodning idishi.
bu yerda, Dkt,⁺ va Dkt₂⁺ - Kt₁⁺ va Kt₂⁺ ionlarning suv fazasi bilan organik erituvchi fazasi orasidagi taqsimlanish koeffitsientlari. Bu tenglamadan selektivlikning taqsimlanish koeffitsientlari nisbati va ionlarning harakatchanligiga bog`liqligi ko`rinib turibdi. Selektivlik faqat to`liq dissotsilanish davridagina erituvchiga bog`liq bo`lib, erigan moddaning tabiatiga bog`liq emas. Suyuq membranali elektrodning sxemasi 2-chizmada keltirilgan boiib, unda membrana vazifasini bajaradigan ionit (2) shisha nayga (3) joylashgan, uning pastki qismi selluloza qavati (1) bilan berkitilgan. Ichki taqqoslash elektrodi pag`asimon elektrolit eritmasi (4) bilan to`ldirilgan rjay (6) bo`lib, unga kumush xlorid bilan qoplangan kumush simi (6) tushirilgan. Dializ qavati bilan yordamchi elektrod orasidagi bo`shliqni to`ldiruvchi organik suyuqlik elektrodning ichki membranasi hisoblanadi. Membrananing potensiali eritmaning tarkibiga, potensialning o`rnatilish vaqti va elektrodning ichki qarshiligi va organik faza qavatining qalinligiga bog`liq. Suyuq membranali elektrodlar qattiq membranali elektrodlarga qaraganda qator afzalliklarga ega:

1) ularning almashinish tezligi yuqori;

2) muvozanat tez qaror topadi;

3) elektr aktiv moddaning konsentratsiyasi va tabiatini keng oraliqda o`zgartirish mumkin. Bulardan tashqari plyonkasimon membranali elektrodlar ham mavjud bo`lib, ularni ishlatish suyuq membranali elektrodlarga ko`ra qulay. Bunday elektrodlarning ishlab chiqarilishi suyuq membranali elektrodlarning tuzilishini takomillashtirdi. Endilikda suyuq membranali elektrodlarni tayyorlash uchun suyuq ionit befarq (indifferent) asosga o`rnatiladi.