Gidroliz konstantasi

Gidroliz konstantasi

Gidroliz reaksiyasi qaytar bo’lganligi uchun unda muvozanat qaror topadi. Muvozanatga massalar ta’siri qonunini tatbiq etamiz. Masalan: kuchsiz kislota va kuchli asosdan hosil bo’lgan tuz:

CH₃ COO^-  + H₂O  CH₃ COOH + OH ^– 

[CH₃COOH]_*[OH^-] [CH₃COOH]_*[OH^-]

K= -------------------------; K_g=K_*[H₂O]= ---------------------------

[CH₃COO^-]_*[H₂O] [CH₃COO^-]

Shu tenglamani surat va maxrajini [H⁺] ga ko’paytirsak:

[CH₃COOH]_*[OH^-]_*[H⁺] [OH^-]_*[H⁺]

K_g=--------------------------- = --------------

[CH₃COO^-]_*[H⁺] K_kis

[OH^-]_*[H⁺]=K_w qiymat suvning ion kopaytmasi ekanligi hisobga olinsa:

K_w

K_g=--------------

K_kis

Kuchsiz kislota va kuchli asosdan hosil bo’lgan tuzning gidrolizlanish konstantasi, suvning ion ko’paytmasini kuchsiz kislota dissotsiya konstantasiga nisbatiga teng. Gidroliz konstantasi tuzning tabiatiga va haroratiga bog’liq bo’lib, tuzning konsentratsiyasiga bog’liq emas.

Kucsiz asos va kucli kislotadan hosil bo’lgan tuzlarning gidrolizi:

NH₄Cl+H₂O=NH₄OH+HCl

NH₄⁺ + H₂O = NH₄OH +H ⁺

[ NH₄OH]*[H ⁺]

K_g= --------------------

[ NH₄⁺]

Bu tenglamani ham surat va maxraji [OH^-] ga ko’paytirilsa, unda :

[ NH₄OH]_*[H ⁺]_*[OH^-] [H ⁺]_*[OH^-]

K_g= ---------------------------- = --------------

[ NH₄⁺]_*[OH^-] K _asos

K_w

K_g= ---------------;

K _asos

Tuzning gidroliz konstantasi asos yoki kislotaning dissotsiyalanish konstantasi qancha kichik bo’lsa shuncha yuqori bo’ladi.

Agar tuz kuchsiz asos va kuchsiz kislotadan tashkil topgan bo’lsa gidroliz konstantasi:

CH₃COO ^-  + NH₄⁺  + H₂O = CH₃COOH + NH₄OH

[ CH₃COOH] _* [ NH₄OH]

K_g= ---------------------------------- ;

[ CH₃COO ^-]_*[ NH₄⁺] 

Agar bu tenglama [H⁺]_*[OH^-] ga ko’paytirilsa:

[ CH₃COOH] _*[ NH₄OH]_* [H⁺]_*[OH^-] [H⁺]_*[OH^-]

K_g= -------------------------------------------------= ------------------

[ CH₃COO ^-]_*[ NH₄⁺] [H⁺]_*[OH^-] K_kis*K_asos
[H⁺]_*[OH^-] K_w

K_g= ------------------= ------------

K_kis*K_asos K_kis*K_asos

K_w

K_g= ---------------

K_kis*K_asos

Bu tenglamaga ko’ra kislota va asosnong dissotsilanish konstantasi qancha kichik bo’lsa uning gidrolizlanish konstantasi shuncha yuqori bo’ladi.