O‗zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti ta‘limda axborot texnologiyalari kafedrasi

Lug‘atni tanlash 
Foydalaniladigan lug‘atlar ro`yxati axborot panelidagi foydalaniladigan lug‘atlar 
qo`shimcha varaqasida keltirilgan. Lug‘atlar ko`rsatilgan tartibda ko`riladi, shu bilan birga 
keyingi lug‘atga o`tish ko`rilayotgan lug‘atda kerakli so`z bo`lmagan taqdirdagina amalga 
oshiriladi. Tarjima sifatiga nafaqat lug‘atlarning soni, balki ularning programmada terilish tartibi 
ham ta`sir ko`rsatadi. 66 SHunga alohida e`tibor berish kerakki, programmadagi terilishda, 
odatda, birinchi bo`lib iste`mol lug‘ati turadi. Iste`mol lug‘atlari tahrir qilish va o`zgartirish 
uchun ochiq bo`ladi. SHu tariqa, foydalanuvchi tomonidan to`ldirilgan va o`zgartirilgan 
maqolalar birinchi navbatda e`tiborga olinadi. Foydalanilayotgan lug‘atlar ro`yxatini o`zgartirish 
uchun Slovari (lug‘atlar) menyu bandini va tarjimaning kerakli yo`nalishini tanlash kerak. 
SHuningdek, tarjima vositalar panelidagi Slovari (lug‘atlar) bandini bosish mumkin. Bunda 
tarjimaning tanlangan yo`nalishiga muvofiq keluvchi qo`shimcha varaqadan iborat bo`lgan 
Slovari (lug‘atlar) muloqot oynasi ochiladi. Bu muloqot oynasi qo`shimcha lug‘atlarni ko`rish, 
ulash va o`chirish, yangi iste`mol lug‘atlarini yaratish, shuningdek, lug‘atlarni ko`rish tartibini 
boshqarish imkonini beradi. SHu bilan birga «har ehtimolga qarshi» qo`shimcha lug‘atlarni 
qo`shish tavsiya etilmaydi, chunki bu programma ishini sekinlashtiradi va tarjima sifatiga salbiy 
ta`sir ko`rsatadi.
So`zlarni band qilish 
Idoradagi ishlarni avtomatlashtirish. Ko`pgina hujjatlar faqat «qisman» tarjimani talab 
etadi. Atama so`zlar va tushunchalar asliyat tilida qolishi kerak. Masalan, komp‘yuterga doir 
adabiyotlarda programma, operatsion sistemalar va ishlab chiqaruvchi kompaniyalar nomlarini 
tarjima qilish yoki ularni o`zgartirish maqbul emas. Avtomatik tarjima sistemasi ma`lum so`z yo 
so`z birikmasini tarjima qilmasligi uchun ushbu so`zni band qilish darkor. Band qilingan so`zlar 
axborot panelidagi Band qilingan so`zlar qo`shimcha varaqasidagi ro`yxatda sanab o`tiladi. 
Hujjat matnida band qilingan so`z uchrashi bilan u boshqa rangda ajralib ko`rinadi. Band 
qilingan so`zlar ro`yxatiga biron bir so`zni qo`shish uchun uni ajratish va Servis / 
Zarezervirovat‘ (servis / band qilish) buyrug‘ini berish yoki Tarjima vositalar panelidagi 
Zarezervirovat‘ slovo (so`zni band qilish) bandini tanlash kerak. Hujjatni programma ichki 
formatida saqlash paytida band qilingan so`zlar ro`yxati fayl bilan birgalikda saqlanadi. Promt 
98 programmasida shuningdek, band qilingan so`zlar ro`yxatini keyinchalik tarjima qilinayotgan 
hujjatga ulash bilan birgalikda mustakil ravishda saqlash, shuningdek, shunday ro`yxatni boshqa 
hujjatdan olish imkoni ko`zda tutilgan. 67 Band qilingan so`zlarning yagona lug‘atidan 
foydalanish imkoniyati bir mavzuga aloqador bir guruh hujjatlar bilan yoki bitta katta hujjatning 
ko`plab qismlari bilan ishlashda nihoyatda qulaydir.