O‗zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti ta‘limda axborot texnologiyalari kafedrasi

Promt 98 dan foydalanish 
Promt 98 da ishlash uchun bu programma xotiraga chaqiriladi va Sozdat‘ piktogrammasi 
bosiladi:

---

Natijada quyidagi ekran hosil bo`ladi.
Biror tilda yozilgan matnni tarjima qilish uchun Napravlenie perevoda bandidan 
foydalaniladi. Bu erda, masalan, rus tilidan ingliz tiliga tarjima qilish uchun Russko-Angliyskiy 
bandi tanlanadi va OK bosiladi. Bu erda kom‘yuter avtomatik ravishda rus tilida yozilgan matnni 
ingliz tiliga tarjima qiladi va tarjima qilingan matn ekranning quyi qismida ko`rsatiladi. SHuni 
aytish kerakki, komp‘yuter hozircha 100% to`la va aniq tarjima qila olmaydi, albatta. Lekin 
tarjima sifati oshib boruvchi programmalar yaratilish jarayoni davom etmoqda.
Google Tarjimon
(
ingl.
 
Google Translate
) — 
Google kompaniyasining
 matn yoki veb-
sahifalarni bir necha tilga tarjima qilish uchun moʻljallangan veb-xizmati. Kompaniya 
maʼlumotlariga koʻra, 2013-yilga kelib Google Tarjimondan foydalanayotganlar soni kuniga 200 
million kishiga yetdi. Hozirda Google Tarjimon 90 ta tilni qoʻllaydi. 2014-yil dekabr oyida 
Google Tarjimonga 
oʻzbek tili
 ham qoʻshildi. 
Imkoniyatlari 
Google Tarjimon butun veb-sahifani tarjima qila oladi. Veb-dizaynerlar uchun kompaniya 
xodimlari tomonidan saytni barcha ruxsat etilgan tillarga tarjima qilishni tashkil etishga imkon 
beruvchi skript ishlab chiqilgan. 
Google Tarjimon boshqa avtomatik tarjima asboblari singari oʻz cheklovlariga ega. Ushbu asbob 
foydalanuvchiga chet tilidagi matn tarkibining umumiy mazmunini tushunishga yordam beradi. 
Ammo u koʻp hollarda aniq tarjimalarni taqdim etmaydi. Shuning uchun doimiy ravishda tarjima 
sifati boʻyicha ishlar olib boriladi, boshqa tillarga tarjimalar yaratiladi. 
Xususiyatlari 
Variantlarni berish statistik algoritm tomonidan nazorat qilinganligi tufayli oddiy keng 
qoʻllaniladigan soʻzlarni tarjima qilishda Google Tarjimon mumkin boʻlgan variantlar 
ichidan 
senzura
 talablariga javob bermaydigan soʻzlarni ham taklif etishi mumkin. Tarjima 
natijasiga biror koʻp taklif etiladigan, aslida shak-shubhasiz notoʻgʻri boʻlgan tarjima variantlari 
ham taʼsir etishi mumkin. 
Google Tarjimon istalgan qoʻllaniladigan tildan istalgan boshqa qoʻllaniladigan tilga tarjima 
qiladi, lekin koʻpchilik hollarda aslida tarjimani ingliz tili orqali bajaradi. Ayrim hollarda shu 

---

sabab tarjima sifati yomonlashadi. Baʼzi tillar uchun tarjima ikkita jarayondan oʻtadi: matn 
dastlab yaqin-qardosh tilga oʻgiriladi, keyin ingliz tiliga tarjima qilinadi.
Oʻzbek tili 
2014-yil 11-dekabrda Google Tarjimonga oʻzbek tili ham qoʻshildi. Buni amalga oshirishda 
oʻzbek tilini bilgan koʻngillilar yordamidan hamda Shavkat Boʻtayevning oʻzbekcha lugʻatidan 
foydalanildi.
Oʻzbek tili ilk bor qoʻshilganda tarjima sifati juda yomonligi kuzatildi. Oʻzbek tilidan ingliz va 
boshqa tillarga yoki oʻzbek tiliga tarjima qilingan jumlalar tushunarsiz yoki mutlaqo boshqa 
maʼno kasb etdi. Masalan, ingliz tilidagi „I am from Uzbekistan― jumlasi oʻzbekchaga „Men 
Oʻzbekistondan emasman― deya tarjima qilindi. Hozirda ushbu muammolar bartaraf qilingan. 
Masalan, ingliz tilidagi „I am from Uzbekistan― jumlasi oʻzbekchaga „Men Oʻzbekistonlikman― 
deya tarjima qilinadi. 
Ushbu format Internetda keng qo'llaniladi. Va bunday fayllar bilan qilingan barcha 
manipulyatsiyalar ushbu xizmatni oladi. 
O'z tajribamdan shuni aytaman - "Juda 
foydali narsalar
Men tavsiya qilaman. 
Brauzer xatcho'plarida "Onlayn formatdagi konvertorlar" jildini yarating va hech qanday 
dasturga ehtiyoj qolmaydi. 
Hali ham videoni aylantirish uchun eng yaxshi dasturni tanlay olmaysizmi? 
Eng ko'p birini ko'rib chiqdik 
yuqori yordamchi dasturlar
Tanlovimizdan tegishli dasturni tanlab 
olish uchun, oldindan ta'riflangan har birining aniq afzalliklaridan bahramand bo'lish maqsadga 
muvofiqdir.