O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Mukimov

        
9.3. Omixta-yem ishlab chiqarish texnologiyalari 
  
Donni  qayta  ishlash  sanoati  ayniqsa  unni  maydalash  texnologi-
yalari bilan taqqoslaganda, omixta-yem ishlab chiqarish texnologiyasi 
ancha  soddalashtirilgan  ko‘rinishga  ega.  Donni  tozalash  va  qayta  ish-
lashda donni yuvish, trierlar, quruq ishlov berish uskunasi (oboechniy), 
tosh  tozalash  mashinalarida  va  aspiratsion  uskunlar,  donni  maydalash  

---

296 
bo‘limining  murakkab  elak  va  boytiish  jarayonlari,  ko‘p  bosqichli 
silliqlash va saralash tizimlari aralash ozuqa ishlab chiqarishning asosiy 
texnologiyasida  mavjud  emas,  ular  hech  qanday  me’yoriy-texnik 
hujjatlarda ko‘rsatilmagan. 
Texnologiyalar turli xil operatsiyalar to‘plamini o‘z ichiga oladi, 
ularning  soni  mahsulot  tarkibining  murakkabligiga  bog‘liq.  Ozuqa 
ishlab chiqarishning asosiy texnologiyalariga don tayyorlash, po‘stlog‘i 
(ba’zi  ekinlar  uchun),  tarkibiy  qismlarni  tozalash,  maydalash,  ularni 
to‘g‘ri  dozalash,  aralashtirish,  quritish,  granulalash,  qadoqlash  kiradi. 
Texnologik  jarayon  xomashyo,  uni  qabul  qilish,  tortish,  tozalash  va 
maydalashni o‘z ichiga oladi. Ba’zida ushbu bosqichda omixta-yemga  
qo‘shiladigan boshoqli donlar xususan suli,  arpa  qobiqlari dag‘alligi 
sababli  shilinib  tashlanadi.  Amaliyotda  qirg‘ichli  mashinalar 
(oboechniy) yoki xomashyoni maydalagichlari bilan maydalab, elakdan 
o‘tkazaish orqali amalga oshiriladi. 
Omixta-yemga  dag‘al  ozuqa  qo‘shilganda,  pichan  va  somonni 
maydalash ishlari alohida amalga oshiriladi. Bu xomashyoning holatiga 
qarab, briketlangan aralash ozuqa uchun 30-40 mm gacha va granulali 
ozuqa  uchun  3-5  mm  gacha  bo‘lgan  bir  yoki  ikki  bosqichda  sodir 
bo‘ladi. 
Sochma, granurli va ekspandinatsiyalangan yem ishlab chiqarish-
ning texnologik jarayonlari.