O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Mukimov

 
119-rasm. Yormani o‘zaro perpendikulyar usulda maydalash: 
1-tez aylanuvchi val; 2-sekin aylanuvchi val; 3-maydalanuvchi don;  
4
- 
kesish  yo‘li. 
 
Don  rifle  uchining  kirish  chuqurligi qisman  kesuvchanligini  ta’-
minlanish  kerak,  bunda  mo‘rt  mag‘iz  bo‘linib  ketishi  va  ushlab  ko‘r-
ganda o‘tkir uchli  yormachani hosil  qilishi kerak. Maydalash samara-
dorligi  yormaning  chiqishi,  unli  zarrachalarning  minimal  chiqishi  va 
yormaning  sifatiga  ko‘ra  bahslanadi.  Bunda  don  uzun  uchining 
uzunasiga yemirilishiga, uzuq zarralar hosil bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik 
kerak, bu sifatsiz yorma olishga sabab bo‘ladi. Makkajo‘xoridan yorma 
olish  texnologiyasida  murtakni  ajratib  olish  asosiy  o‘rin  egallaydi, 
chunki yormada uning mavjudligi saqlanish holatini yomonlashtiradi va 
yorma  tez  buziladigan  bo‘lib  qoladi.  Shuning  uchun  makkajo‘xorini 
maydalash  maxsus  barabanli  maydalagich  –  murtak  ajratgichlarda 
amalga oshiriladi. 
Rotor yuzasida maxsus tishlar, bo‘rtiqlar, qiya kunguralar mavjud 
bo‘lib, donni kesish emas, maydalash kerakligini oldindan belgilaydi. 

---

272 
Bundan  murtak  maydalanmasdan  ajratib  olinadi.  Maydalash  texnolo-
giyasi  taxminan  bir  xil  tamoyil  bo‘yicha  tuziladi:  maydalanadigan 
mahsulotlar  oldindan  yirikligiga  ko‘ra  deyarli  bir  xil  fraksiyalarga 
saralanadi,  so‘ngra  eng  yuqori  samara  beradigan  uskunalarni  qo‘llab 
maydalanadi. Maydalangan mahsulotlar ham saralanadi, olingan deyarli 
bir  xil  fraksiyalar  texnologik  jarayonining  keyingi  sistemalariga 
yuboriladi.  Texnologik  chizmalarning  tuzilishidagi  ayrim  holatlar 
tegishli texnologiyalar tavsiflanayotganda ko‘rib chiqiladi.