О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

XII 
asrlargacha mamlakatda hukmron sinf bo`lib kelgan. 
XII 
asrdan so`ng dehqon atamasi oddiy 
qishloq mehnatkashlari, degan ma`noni oladi. Odatda feodal dehqonlar to`g`on boshida, atrofi 
devor va handaqlar bilan to`silgan mustahkam qo`rg`onlarda yashaganlar. Bunday qo`rg`onlar 
davrlar o`tishi bilan vayron bo`lib, xarobalarga aylanib qolgan. Bu xarobalar hozirgi vaqtda 
«oqtepalar» deb yuritiladi. Masalan, Toshkent shaharida mana shunday 8 ta Oqtepa mavjud.
Do`rmon 
— Do`rmon, Do`rmoncha, YUqori DO`rmon degan nomlar Toshkent voxasida 
juda ko`p uchraydi. Bu so`z Mo`g`ul urug`laridan birining nomi bo`lib, ma`nosi Mo`g`ul tilida 
«to`rt» demakdir. Bu so`zni ba`zi kishilarning, olimlarning afsonaviy qahramon Durmon bahodir 
nomidan olingan deyishlari to`g`ri emasdir.
Jahonobod — Toshkent viloyati Qibray rayonidagi bir qishloq.Ilgarigi nomi Nanay. 1966 
yilda O`zbekistonda yangi hokimiyatni o`rnatish va mustahkamlash uchun kurashda faol ishtirok 
etgan Jahon Obidova nomiga qo`yilgan.
No`g`ayqo`rg`on 
— Toshkent shahridan oqib o`tgan Solorning Jo`n ariqqa quyiladigan 
joy atrofida o`rnashgan qishloq. Hozir shahar hududiga qo`shilib ketgan. Bu erda dastlab 
no`g`aylar kelib o`rnashgani uchun shunday nom olgan. O`tgan asrning boshlarida Toshkent 
Qo`qon xonligi tarafidan bosib olingandan keyin Toshkentga ko`chib kelgan tatarlarga joy 
beriladi. Qo`qon xoni Madalixon yoki Muhammadalixon (1822 — 1842 yy.), g`arbda Jo`yi 
tarxon (hozirgi Darhon) arig`idan sharqda to Qorasuvgacha, undan janubda Sovuq-buloqqacha, 
shimolda Solor arig`igacha bo`lgan erlarni tatarlarga in`om etib, oliq-soliqlardan ozod qiladi.
Obdon 
— Toshkent viloyati Pskent xududidagi tog`. Tojikcha — ob va don so`zlaridan 
olingan bo`lib, «suvxona», suv ko`p joy ma`nosini bildiradi. Suv inshooti, sardobaning kichikroq 
turi ham obdon (ovdan) deyiladi. O`rta Osiyo va Ozarbayjonda obdon inshootlari ko`p bo`lgan.
Pasra 
— (fasra). Toshkentning SHayxontahur dahasidagi mahallalardan birining nomi 
(shahar tashqarisidagi ekin joyi). Solor arig`ining chap sohilida CHirchiqqa ketadigan temir yo`l 
yonida bo`lgan kichik ekin maydoni. Ozroq ekin ekib olish pasra deyilgan. Ba`zan tomorqani 
ham pasra deyishadi. Qashqadaryo viloyati, YAkkabog` rayonida hdm Pasra nomli qishloq bor.

---

66 
Rudak 
— Toshkent shahrining oltin kamari, deyarli shaharni oralab o`tuvchi Solor 
arig`ining eski nomi. Rud — fors-tojik tilida «katta ariq» degan so`z. Ba`zan daryo ham rud 
deyiladi. Bu atama eski asarlarda, jumladan «Boburnoma»da uchraydi. Rudxona so`zlari ham 
shu atamadan olingan. Rudxona — daryo o`zani. YA. G`. G`ulomovning ma`lumotlariga 
qaraganda, Xorazmda rudxona atamasi ishlatilgan. SHunday qilib, Rudak nomining birinchi 
qismi, ya`ni Rud «ariq» suv degan so`z, «ak» esa toponim yasovchi affiksdir. Buyuk tojik shoiri 
Rudakiy tug`ilgan qishloq ham shu nom bilan ataladi.