O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi

Yassaviylikdir
. 
Axmad 
Yassaviy (1105-1165) 
Yassi (Turkiston) shahrida tug‗ilgan. Otasi 
Ibrohim 
Sa‘y Rom shahrida ko‗p yillar shayxlik qilgan. 
Ahmad Yassaviy 
.asli 
kelib 
chiqishi Toshkentdan 
bo‗lgan mashhur turk mashoyixi Arslonbob 
T
oshkandiydan 
taxsil oladi. Uning vafotidan so‗ng 
Yusuf Hamadoniydan ilm o‗
rgangan. 
So‗ng yana 
ona shahri Turkistonga qaytib keladi va shogirdlar 
tarbiyasi 
masalasi bilan 
shug‗ullanadi. Madrasa va xonaqolar qurdiradi. 
Ahmad Yassaviy tasavvufda O‗rta 
Osiyo hududida birinchi vujudga kelgan so‗fiylik oqimiYassaviya tariqatiga asos 
soldi. Yassaviydan bizgacha etib kelgan yagon
a meros - bu Yassaviya ta‘limotining 
asoslari bitilgan 
turkiy 
tildagi ―Devoni xikmat‖dir. Unda Yassaviyning sermazmun 
hikmatlari, munojatnomasi, ―Faqrnoma‖ risolasi o‗z aksini topgan. Bu asar o‗troq va 
ko‗chmanchi turkiy xalqlar orasida so‗fiylik ta‘limotini targ‗ib qilishda muhim 
ahamiyat kasb etgan.
Axmad 
Yassaviy 
(1105-1165)

---

105 
Yassaviy tariqatining boshqa tariqatlarda bo‗lganidek, o‗ziga xos
 
qoidalari bor. 
Ahmad Yassaviyning fikricha shariatsiz tariqat, tariqatsiz ma‘rifat, ma‘rifatsiz 
haqiqat bo‗la olmaydi. Ular doimo bir-birini to‗ldiradi. Bu yo‗l kamolot yo‗li bo‗lib, 
inson hayotining asl mohiyatini tashkil etadi.
Yusuf Hamadoniyning yana bir shogirdi 
Abduxoliq G‗ijduvoniy
(1103-1179) 
Sharq falsafa tarixida o‗ziga xos o‗rin egallaydi. Tasavvuf talimotining yirik 
namoyandasi,Xojagon nomi bilan shuhrat qozongan 
O‘rta Osiyo tariqatining asoschisi va rahnamosi. Buhoro 
yaqinidagi Gijduvon qishlogida tavallud topgan. 
Abduholiq Gijduvoniy mashur tasavvuf Yusuf 
Hamadoniy(vafoti 1141 y.)ga shogird tushib ,undan 
halifalik firgasini oladi.Uning dunyqarashi tasavvuf 
silsilalaridan biri Hojagon halqasida shakillangan. Halq 
ommasi bilan yaqinlashish va ularning diniy etiqodiga 
hizmat qilish bu tariqatning asosi edi. U shuningdek 
Naqshbandiy tariqatining ham asoschisidir.Yozma 
manbalarda Hoja Abduholiq Gijduvoniyni ―Shayhlar shayhi‖ darajasiga kotarilgani 
qayd etiladi.Xoja Abduxoliq G‗ijduvoniydan ―Risolayi Sohibiya‖ ―Risolayi 
Shayxshuyuk Xazrati Abu Yusuf Hamadoni‖ kabi asarlar meros bo‗lib qolgan.U 
―Favoix al-Jamol va fovotix al-Jalol‖ (―Jamolining muattarligi va kamolotning 
egalari‖), ―As-usul al-ashara‖ (―O‗nta qonun va qoidalar‖) nomli qator risola va 
asarlar yozgan.