O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

Odam bosh miyasining og‘irligi
Yangi tug'ilgan chaqaloqlarda miyaning og'irligi 360— 450 g gacha 
bo'lsa, bir yoshdan so'ng ikki baravar, olti-yetti yoshdan keyin esa uch 
baravar ko'payadi. Miya massasining kattalashishi 10 yoshdan 20— 25 
yoshgacha bo'lgan davrda sezilarli darajada sekinlashadi.
Miya og'irligi katta yoshdagi odamlarda o'rtacha 1360— 1500 g ga 
teng. Lekin ba’zida miyaning og'irligi o'zgarishi mumkin. Jumladan, I.
S. Turgenyev miyasining og'irligi 2012 g bo'lgan, fransuz yozuvchisi 
Anatol Frans miyasining og'irligi esa aksincha 1017 g kelgan. Lekin har 
ikkala yozuvchi asarlarining qiymati dunyoda bir-biridan qolishmasligi 
ma’lum. Binobarin, odam aql-idrokini uning miyasi hajmiga qarab emas, 
balki yashab turgan ijtimoiy jamiyat hamda atrof-muhitning ta’siriga qarab 
baholash lozim.
Odam miyasining po'stloq qismi uning mehnat va ijod qilish jarayo­
nida, aql, zehn, so'zlash, fikr yuritish va h.k.larning vujudga kelishi 
natijasida takomillashib boradi. Miya po'stlog'ida yangi qavatlar paydo 
bo'ladi. Bosh miyaning po'stloq qismi (Dalgerg ma’lumotiga ko'ra) miya 
umumiy hajmining 53—54%ini, po'stloq osti yadrolari esa 3—4% ini 
tashkil etadi. Hech qaysi hayvonda odam miyasidagiga o'xshash juda 
ko'p chuqur egat va pushtalar bo'lmaydi.
Bosh miya pardalari
Bosh miyani ham orqa miya singari ustma-ust joylashgan uchta parda 
o'rab turadi (189-rasm).
I. Q a t t i q p a r d a . Biriktiruv­
chi to'qimadan tuzilgan qattiq parda 
orqa miya qattiq pardasining davomi 
b o 'lib , bosh suyaklarining ichki 
yuzalariga yopishib turadi va tomir- 
larga boy. Qattiq parda o'zidan bir 
necha o'simtalar chiqaradi.
1. Miya o'rog'i o'simtasi tepa su­
yaklarining birlashgan joyidagi o'q- 
yoysimon egatning ikki chetidan 
boshlanib, miya yarimsharlarining 
orasiga kirib turadi.
2. Bosh miyaning ensa qismini 
miyachadan ajratib turadigan miya­
cha o'rog'i o'simtasi ko'rinadi.
2
 
1
5 
4 3