O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Xonandalik  uslubi

  -    vokal  musiqa  asarlarini  ijro  etish  yoʻli.  Xonanda 

ovozini  chiqarish  va  ishlatish  usullari,  ovozning  tuyey,  kenglik  koʻlami,  kuchi, 

jarangdorligi  va  boshqa  sifatlar  bilan  ajralib  turadi.  Yevropa  professional  vokal 

sanʼatida  tovushni  koʻkrakdan,  tanglaydan  chiqarish  kabi  usullar  qoʻllaniladi. 

                                                 

3

 

https://uz.wikipedia.org/wiki/Musiqa_ijrochiligi

 

---

114 

 

Oʻzbek va tojik anʼanaviy ashulachiligida binigi (dimog’dan chiqariladigan ovoz), 

guligi  (tomoqdan  chiqariladigan  ovoz),  ishkami  (koʻkrakqorin  diafragmasi 

vositasida hosil qilinadigan ovoz) usullari mavjud

4

.  

Asosiy Xonandalik uslublari:  

-

 

kuychan  uslub  -  unda  keng  , ravon ohangdorlik  - kantilena  asosiy  oʻrin 

egallaydi;  

-

 

deklamatsiya uslubi - nutq intonatsiyasiga yaqin (rechitativ); 

-

 

koloraturali uslub - unda kuylash oʻz xarakteriga koʻra kuyning sozdagi 

ijrosiga yaqin boʻladi va xonandalikning tekst bilan aloqasi bir oz yoʻqoladi.