O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta-maxsus ta’lim vazirligi

IIbob. Jabrlanuvchining aybini va zarar yetkazgan shaxsning mulkiy

holatini hisobga olish

2.1. Jabrlanuvchi aybining xususiyatlari va zarar yetkazgan shaxsning mulkiy holati…………………………...…………….…...…….....16-21

2.2. Zararning o’rnini qoplash usullari............................................22-26

III.Xulosa…………………………………………………………27-28

IV.Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…….…………………...29-30

Kirish

Mavzuning dоlzarbligi. Zarar yetkazishdan kelib chiqadigan majburiyat tushunchasiga fuqarolik qonunchiligida ta’rif berilmagan. Biroq, mazkur tushun­cha bevosita, g‘ayriqonuniy harakat (harakatsizlik) tufayli fuqaro­ning shaxsiga yoki mol-mulkiga yetkazilgan zarar, shuningdek yuridik shaxsga yetkazilgan zarar, shu jumladan boy berilgan foyda zararni yetkazgan shaxs tomonidan to‘liq hajmda qoplanishi lozimligi tarzda FKning 985-moddasida o‘z ifodasini topgan¹. Mazkur normadan zarar yetkazgan shaxsning yetkazilgan zararni to‘liq qoplash majburiyati, hamda jabrlanuvchining yetkazilgan zararni qoplashni talab qilish huquqi mavjudligini anglash mumkin.

Hayotda shunday holatlar ham yuz beradiki, shaxsga etkazilgan zarar nafaqat boshqa kishining balki, jabrlanuvchining aybi natijasida yuz beradi. Masalan, yo‘lovchining yo‘l harakati qoidalarini buzib o‘tish taqiqlangan joydan o‘tishi, ishchining xavfsizlik qoidalariga rioya etmasligi va shu kabilar natijasida etkazilgan zararlarda jabrlanuvchi ham aybdor hisoblanadi.

Odatda jabrlanuvchining aybi qo‘pol ehtiyotsizlik yoki turmush qoidalarini buzishda namoyon bo‘ladi. SHu bilan birga jabrlanuvchining aybi huquqqa xilof hatti-harakat natijasida vujudga kelishi mumkin.