O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi


maqsad muddao sari yetaklaydigan fikrga aytiladi



Download 1,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/185
Sana30.12.2021
Hajmi1,49 Mb.
#93353
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   185
Bog'liq
iqtisodiy tarbiya nazariyasi

maqsad muddao sari yetaklaydigan fikrga aytiladi
9
. 
Milliy  g‗oya esa, biron  bir mamlakat  halqi (xalqlari)ning tub  manfaatlarini ifoda etadigan 
eng ilg‗or, insonparvar fikrlar majmuasidir
10

G‗oya  tushunchasi  mafkura  tushunchasi  bilan  bog‗liq.  Mafkura  arabcha  so‗zdan  olingan 
bo‗lib,  fikrlarning  ko‗pligini  bildiradi.  Mafkura  muayyan  guruh  yo  qatlamning,  millat  yoki 
davlatning  ehtiyojlarini,  maqsad  va  intilishlarini,  ijtimoiy-ma‘naviy  tamoyillarini  ifoda  etadigan 
g‗oyalar, ularni amalga oshirish usuli va vositalari tizimidir
11

Prezidentimiz  mafkuraga,  uni  jamiyat  mafkurasi  bo‗lishi  uchun  nimalarga  qodir  bo‗lishi 
zarurligiga  diqqat  qaratib,  quyidagicha  ta‘rif  beradi:  «Odamlarning  ming  yillar  davomida 
shakllangan  dunyoqarashi  va  mentalitetiga  asoslangan,  ayni  vaqtda  shu  xalq,  shu  millatning 
kelajagi,  ko‗zlagan  va  uni  dunyodagi  o‗rnini  aniq,  ravshan  belgilab  berishga  xizmat  qiladigan, 
                                                 
9
 Rahimov S, Masharipov I. Milliy istiqlol g‗oyasi. T.: Iqtisod-moliya, 2005 yil 6-bet. 
10
 О‗sha yerda. 
11
 О‗sha kitob, 7-bet. 


kechagi  va  ertangi  kun  o‗rtasida  o‗ziga  xos  ko‗prik  bo‗lishga  qodir  g‗oyani,  men  jamiyat 
mafkurasi, deb bilaman»
12

Istiqlol boshqalarga tobe bo‗lmay, o‗z erki bilan yashash, o‗zini o‗zi idora etish, erkinlikni 
ifodalaydi.  Milliy  istiqlol  g‗oyasi  milliy  mafkurada  aks  etib,  o‗zligimizni  anglash,  muqaddas 
an‘analarimiz,  halqimizning  tarixan  shakllangan  ezgu  niyatlari,  orzulari,  jamiyatimiz  oldiga 
qo‗yilgan maqsad va vazifalarni bir butun qilib qamrab olgan. 
Milliy  istiqlol  g‗oyasi,  falsafiy,  iqtisodiy,  siyosiy,  huquqiy,  axloqiy,  madaniy  va  boshqa 
qarashlar  xalqning  tub  manfaatlari  va  hayot  farovonligi  shart-sharoitlarini  bir  butun  holda 
ifodalanishi bo‗lib, iqtisodiy g‗oya esa xalqning tub iqtisodiy manfaatlarini ifodalaydi. 
Iqtisodiy g‗oya iqtisodiy nazariyalar, konsepsiyalar, ma‘naviy qarashlar asosida shakllanadi. 
Milliy istiqlol g‗oyasining asosini esa iqtisodiy g‗oya tashkil etadi. O‗zbekistonning barcha 
aholisi  manfaatlariga  har  jihatdan  mos  keladigan,  ularni  munosib  turmush  kechirishi  uchun 
kafolat  bo‗la  oladigan,  milliy  an‘analar  va  madaniyatning  rivojlanishi,  ma‘naviy,  axloqiy 
qadriyatlarning qayta tiklanishini ta‘minlaydigan yo‗l ijtimoiy yo‗naltirilgal bozor iqtisodiyotiga 
o‗tish  yo‗lidir.  Uni  tanlashimizdan  maqsad  yoki  boshqacha  aytganda  o‗z  oldimizga  qo‗ygan 
iqtisodiy g‗oya «Pirovard maqsadimiz ijtimoiy yo‗naltirilgan barqaror bozor iqtisodiyotiga, ochiq 
tashqi  siyosatga  ega  bo‗lgan  kuchli  demokratik  huquqiy  davlatni  va  fuqarolik  jamiyatini  barpo 
etishdan iboratdir»
 13

Bunday  pirovard  maqsad  iqtisodiy  g‗oya  va  uni  amalga  oshirish  uchun  qilinayotgan  eng 
avvalo, xalq manfaati, farovon turmush sharoitini yaratishga qaratilgan. 
Demak,  har  birimiz  ana  shu  g‗oya  atrofida  birlashib,  uni  amalga  oshirish  yo‗lida  harakat 
qilishimiz  darkor.  Buning  uchun  esa  uni  chuqur  anglashimiz  zarur.  Bu  bir  tomondan  iqtisodiy 
bilimlarni chuqur, har tomonlama o‗rganishni, ijodiy izlanish, tadqiq qilishni talab etsa, ikkinchi 
tomondan uni kelajagimiz - yosh avlodni chuqur anglab yetishiga erishish talab qilinadi. 
«Milliy  istiqlol  g‗oyasi:  asosiy  tushunchalar  va  tamoyillar»  asarida  Prezidentimiz 
mafkuramizning bosh g‗oyasi ozod va obod Vatan, erkin va farovon hayot barpo etishdan iborat 
ekanligini  ko‗rsatadi.  Uning  asosiy  g‗oyalari  sifatida  Vatan  ravnaqi,  yurt  xavfsizligi,  komil 
insonni tarbiyalash va hokazolarni ko‗rsatish mumkin. 
Aynan yoshlarga ana shu g‗oyani yetkazish, uni chuqur anglash va amalga oshirish uchun 
yagona  kuch  bo‗lib  birlashishni  tashkil  etishda  Iqtisodiy  tarbiya  nazariyasi  o‗ziga  xos  muhim 
o‗rin egallashi kerak. 
Milliy  mafkuraning  bosh  g‗oyasining  asosi  ham  iqtisodiyotga,  uning  taraqqiyotiga  borib 
taqaladiki,  u  ham  yoshlarda  iqtisodiy  mafkurani  shakllantirishning  naqadar  muhim  ekanligini 
ko‗rsatadi. 
Shu bilan birga uni ma‘naviyat bilan naqadar bog‗likligini esdan chiqarmaslik kerak. 
«Ma‘naviyat  -  taqdirning  ehsoni  emas.  Ma‘naviyat  inson  qalbida  kamol  topishi  uchun  u 
qalban va vijdonan aql va qo‗l bilan mehnat qilishi kerak»
14

Yoshlar  tarbiyasiga  e‘tiborni  kuchaytirish,  ayniqsa,  ijtimoiy  va  ma‘naviy  sohada 
quyidagilarga e‘tibor qaratish lozim: 
* insonparvarlik g‗oyalariga sodiqlik; 
* milliy istiqlol g‗oyasiga sodiqlik; 
* ma‘naviyat va axloqiylikni qayta tiklash
*  qadimgi  va  zamonaviy  madaniy  boyliklarni,  adabiyot  va  san‘atni  bilish  hamda   
ko‗paytirish. 
* hur fikrlilik, vijdon va din erkinligi qoidalarini qaror toptirish. 
«Sir  emaski,  har  bir  davlat  har  qaysi  millat  nafaqat  yer  osti  va  yer  usti  boyliklari  bilan, 
harbiy  qudrati  va  ishlab  chiqarish  salohiyagi  bilan,  balki  birinchi  navbatda  o‗zining  yuksak-
madaniyat va ma‘naviyati bilan kuchlidir»
 15

                                                 
12
 I.A.Karimov О‗zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yо‗lida. T.: О‗zbekiston, 1995, 9-bet. 
13
 I.A.Karimov О‗zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yо‗lida. T.: О‗zbekiston, 1995, 9-bet. 
14
 I.A.Karimov ―О‗zbekiston о‗z istiqlol va taraqqiyot yо‗li‖. T.: О‗zbekiston, 1992, 7-bet. 
15
 I.A.Karimov ―Barkamol avlod - О‗zbekiston taraqqiyotining poydevori‖. T.: Sharq, 1998, 5-bet. 


Ta‘lim-tarbiya  masalasi  jamiyat  taraqqiyoti  bilan  bevosita  bog‗liqligiga  z‘tibor  qaratib, 
«Ma‘naviy  va  axloqiy  poklanish  imon,  insof,  diyonat,  or-nomus,  mehr-oqibat  va  shu  kabi 
chinakkam insoniy fazilatlar o‗z-o‗zidan kelmaydi hammasining zamirida tarbiya yotadi»
16 
deb, 
ta‘kidlaydi  Prezidentimiz.  U  o‗zining  «Tarixiy  xotirasiz  kelajak  yo‗q»  asarida  «Aql-zakovatli, 
yuksak  ma‘naviyatli  kishilarni  tarbiyalay  olsakkina,  oldimizga  qo‗ygan  maqsadlarga  erisha 
olamiz, yurtimizda farovonlik va taraqqiyot qaror topadi» deb ko‗rsatadi
17

Mamlakatimiz rahbariniig  yoshlarni barkamol yetuk qilib tarbiyalashdagi ko‗rsatmalari va 
bildirgan fikrlarini jamiyat taraqqiyotida ta‘lim-tarbiya qanday rol o‗ynashi haqidagi qarashlariga 
barcha fanlar, jumladan, Iqtisodiy tarbiya nazariyasi fanida murojaat qilish ijobiy natijalarga olib 
keladi, chunki aynan ana shu jumlalar bilan u yoki bu muammo, masalani asoslab berish, uning 
naqadar ahamiyatga ega ekanligini ko‗rsatib berish mumkin. 
 

Download 1,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   185




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish