O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

 
4. Kadrlar tayyorlash, ularga zamon talabiga muvofiq ta‟lim tarbiya berish zarurligi 
 
Bugungi  kunda  o‗qituvchiga  qo‗yiladigan  muhim  talablardan  biri  yoshlarni  mustaqil 
fikrlashga  o‗rgatish.  O‗zbekiston  Respublikasi  «Ta‘lim  to‗g‗risida»gi  qonunining  5-moddasida 
«Tegishli ma‘lumoti, kasb tayyorgarligi bor va yuksak axloqiy fazilatlarga ega bo‗lgan shaxslar 
pedagogik  faoliyat  bilan  shug‗ullanish  huquqiga  ega...»
25
  deb  ko‗rsatiladi.  Mazkur  qonun, 
Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi  va  hozirgi  kun  talablariga  ko‗ra  o‗qituvchiga  qo‗yiladigan 
talablar  ham  kengayib,  murakkablashib  boradi,  chunki  u  jamiyat  taraqqiyoti  talablaridan  kelib 
chiqadi. 
XXI  asr  o‗qituvchisi  bilim  qamrovi  keng,  puxta  amaliy  tayyorgarlikka  ega,  yuksak 
pedagogik mahoratga ega va ijodkor bo‗lishi talab etiladi. 
Prezidentimiz yana bir muhim masala oliy o‗quv yurtlari islohotlariga ham alohida diqqat 
qaratadi. 
Oliy  ta‘lim  tizimining  zaif  tomonlaridan  biri  oliy  o‗quv  yurtlarida  tayyorlanayotgan 
talabalarni oldindan aniqlangan fan va texnika, iqtisodiyot ishlab chiqarish va boshqa sohalarning 
ehtiyojiga, bir so‗z bilan aytganda hayot talablariga qarab tashkil qilinmagani ko‗rsatib o‗tiladi va 
oliy  o‗quv  yurti  islohotlarini  amalga  oshirayotganda  mana  shu  holatdan  kelib  chiqayotgan 
nuqsonlarga alohida e‘tibor berish kerakligi ta‘kidlanadi. 
Iqtisodiyotni  isloh  qilish  sohasida  strategik  maqsadlaridan  biri  Prezideitimiz  aytganidek,  - 
«kishilarda 
yangicha 
iqtisodiy 
fikrlashni 
shakllantirish, 
ularning 
dunyoqarashini 
o‗zgartirish»dir
26
. 
Buni birdaniga amalga oshirib bo‗lmaydi. Mustaqillikni qo‗lga kiritib, bozor iqtisodiyotiga 
o‗tishni  amalga  oshirish  tufayli  o‗tgan  yillar  davomida  aholining  dunyoqarashida  sezilarli 
o‗zgarishlar yuz bsrdi. Odamlarda yangicha iqtisodiy fikrlash shakllanib, ularning dunyoqarashi 
yanada  o‗zgarib  bormoqda.  Lekin  hali  bajariladigan  ishlar  ko‗p.  Yoshlarda  iqtisodiy  fikrlashni 
shakllantirish tinmay izlanish, mehnatni talab etadi. 
                                                                                                                                                              
23
 I.A.Karimov ―Barkamol avlod orzusi‖. T.: Sharq, 1999, 10-bet. 
24
 I.A.Karimov ―Barkamol taraqqiyotga erishish-ustuvor vazifa //Toshkent oqshomi, 1998, 27 fevral, 2-bet. 
25
 О‗zbekiston Respublikasi ―Ta‘lim tо‗g‗risida‖gi qonuni. Oliy ta‘lim. Meyoriy hujjatlar tо‗plami. T.: Sharq, 2001, 5-bet.
 
26
 I.A.Karimov ―О‗zbekiston buyuk kelajak sari‖. T.: О‗zbekiston, 1999, 187-bet. 

---

Kadrlar tayyorlash, ularga zamon talabiga muvofiq ta‘lim tarbiya berish zarurligi haqidagi 
masalalarni doimo ko‗zdan qochirmagan holda Prezidentimiz 2007 yili Kadrlar tayyorlash Milliy 
dasturini  qabul  qilinganiga  10  yil  to‗lishini,  o‗zining  2007  yil  12  fevralda  O‗zbekiston 
Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  2006  yildagi  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirish  yakunlari 
hamda 2007 yilda iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning eng muhim ustuvor yo‗nalishlariga 
bag‗ishlangan majlisida eslatib o‗tdi: «Mamnuniyat bilan aytish mumkinki, mana shu 10 yil biz 
uchun bekor o‗tgani yo‗q, bu ishlarimizning dastlabki hosilini ko‗ra boshladik. Bizning ishimizga 
kimki baho bermohchi bo‗lsa, ana shu yoshlarga, ularning ongi va dunyoqarashiga boqsin»
 27
. 
Prezidentimiz o‗z Ma‘ruzasidagi eng muhim jihatlardan biri - yosh mutaxassis va kadrlarni 
tayyorlash, ularga zamonaviy bilimlar berish, ularning o‗z qobiliyat va imkoniyatlarini ro‗yobga 
chiqarishlari  uchun  barcha  shart-sharoitlarni  yaratib  berishga  jiddiy  e‘tibor  qaratilishidir.  «Eng 
muhimi,  inson  aniq  maqsad  sari  intilsa,  unta  barcha  shart-sharoit  yaratib  berilsa,  moddiy  va 
ma‘naviy  jihatdan  rag‗batlantirilsa,  u  eng  yuksak  marralarni  egallashga  qodir  bo‗ladi.  Bizning 
mutaxassislar,  yoshlarimiz  qanday  zamonaviy,  yuksak  texnologiyalarni  o‗zlashtira  olayotganini 
ko‗rib turibmiz. Bugun kasb-hunar kollejlarini, oliy o‗quv yurtlarini bitirayotgan bolalarimiz hech 
kimdan  kam  emas»
28
.  Buni  quyidagi  raqamlardan  ham  ko‗rish  mumkin.  2006  yili  tanlov 
natijalariga ko‗ra 20 nafar O‗zbekistan fuqarolari Yaponiyaga yuborildi. 1999 yiddan buyon jami 
138  nafar  fuqarolarimiz  Yaponiya  grantlariga  sazovor  bo‗lishdi.  Ulardan  83  nafari  magistr 
darajasiga ega bo‗lib qaytishdi, 53 nafari o‗qishni davom ettirishmoqda. Shuningdek o‗tgan yilda 
Rossiya Federatsiyasi (52 ta o‗rin), Xitoy xalq Republikasi (20 ta o‗rin) va Slovakiya (2 ta o‗rin) 
hukumatlari tomonidan ajratilgan grantlarga tanlovlar o‗tkazildi. 
Prezident  I.A.Karimovning  barcha  asarlari,  nutqlari  yoshlarimizda  iqtisodiy  tafakkurning 
shakllanishiga,  ularni  zamon  talablari  darajasida  tarbiyalashga  katga  ta‘sir  ko‗rsatadi,  desak 
mubolag‗a bo‗lmaydi.