O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi

1-MAVZU. KIRISH. MATERIALSHUNOSLIK VA KONSTRUKSION 
MATERIALLAR FANINING PREDMETI VA MAZMUNI. FANNING 
TEXNIKAVIY VA ILMIY FANLAR VA POLITEXNIK TA’LIM BILAN 
BOG‘LIQLIGI 
REJA: 
1.
 
Kirish.  
2.
 
Materialshunoslik  va  konstruksion  materiallar  texnologiyasi  fanining 
maqsad va vazifasi 
3.
 
Materialshunoslik  fanining  texnikaviy  va  ilmiy  fanlar  va  politexnik  ta’lim 
bilan bog‘liqligi 
Ma’lumki, yangi materiallar izlab topish va ulardan foydalanish xalq xo’jaligi 
uchun  nihoyatda  muhim  vazifadir.  Konstruksion  materiallar  zamon  talablariga 
qanchalik to‘la va aniq javob bersa, ulardan tayyorlangan mashina va mexanizmlar, 
turli asbob-uskunalar, inshootlar shuncha mukammal bo‘ladi va uzoq ishlaydi.  
Hozirgi  davrdagi  mavjud  bo`lgan  va  yangi  paydo  bo`layotgan  jaxon  bozorlarida 
raqobatbardosh materiallarga ehtiyoj ortib bormoqda.Bu esa o`z navbatida yangi , 
xususiyatlari va xossalari o`zgartirilgan materiallarni yaratishga, o`rganishga sabab 
bo`lmoqda.
1
 
Materials compete with each other for existing and new markets. Over a period of 
time  many  factors  arise  that  make  it  possible  for  one  material  to  replace  another 
for certain applications. Certainly cost is a factor. If a breakthrough is made in the 
processing of a certain type of material so that its cost is decreased substantially, 
this material may replace another for some applications. Another factor that causes 
material  replacement  changes  is  the  development  of  a  new  material  with  special 
properties  for  some  applications.  As  a  result, over  a  period  of  time,  the  usage  of 
different materials changes. 
                                                           
1
William F.Smith Foundations of materials science and engineyering, p15 

---

5 
 
 
Oliy o‘quv yurtlarida tahsil olayotgan talabalar konstruksion materiallarning 
strukturasi 
va 
xossalarini, 
shuningdek, 
bunday 
materiallar 
ishlabchiqarishvaularniishlatishningilmiy, texnikaviyasoslarinibilishlarilozim.