O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti tarix fakulteti tarix yo’nalishi 205- guruh talabasi Saliyev Sardorbekning Tarixiy o’lkashunoslik fanidan tayyorlagan kurs ishi mavzu

Hazorasp — shu nomli rayon markazi. Hazorasp so`zining ma`nosi quyidagicha: Hazor degani fors-tojik tilida «ming», asp degani “ot” ya`ni ming ot degan ma`noni bildiradi.⁹ Hazorasp Xorazmning janubiy chegara qal`asi bo`lib, unda ming otliq saqlangan. Dushman hujum qiladigan bo`lsa, Hazorasp qal`asi zarbani birinchi bo`lib o`ziga olgan. Xivadan madad kelgunga qadar dushman bilan kurashgan. Asta-sekinlik bilan qal`a ichida aholi ko`payib, qal`adan tashqarida o`rnasha boshlagan. Qal`adan bir necha kilometr beriroqda ham qishloq qurila boshlagan.
Yangibozor — aholining savdo-sotiq ishlari faqat qal`a bozorida bo`lgan, so`ngra u chekka qishloqlarning birida to`planib, savdo-sotiq ishlarini olib borganlar. Qal`a bozori bilan bu bozorni bir-biridan farq qilish uchun qishloq bozoriga «Yangi bozor» deb nom qo`yishgan. SHu-shu bo`lib qishloqning nomi Yangibozor bo`lib qolgan.
Qo`shko`pir — rayoni Xorazm viloyatining yirik rayonlaridan biri. Hozirgi kunda rayonda 9 ta qishloq bo`lib, bu qishloqlar nomlarining kelib chiqishi juda qiziq. Quyida biz bu haqda fikr yuritamiz:
Kenagas — bu qishloq mahalliy xalq orasida Kanayas deb yuritiladi, chunki hududdan Kanayas arig`i oqib o`tadi. Qishloqning markaziy qismiga Karaman qal`asi deyishadi. Karaman — Xorazmda o`suvchi ulkan daraxt. Qariyalarning so`zlariga qaraganda, bu erda Xiva xonligi davrida mudofaa vazifasini bajaruvchi kichik, o`ziga xos qal`acha bo`lgan. Kenagas degan qabila ham bo`lgan.
Hayrovot — rayondagi beshinchi qishloq bo`lib, Xiva qal`asining shimoli-g`arbiy tomonida joylashgan. Ma`lumki, rovot — bu darvoza degani. Demak, qishloq Xiva xonligining shimoli-g`arbiy tomondagi darvozasi bo`lgan. Hayrovot balki, odamlar aytganlariday, xayrli darvoza, fayzli darvoza, yaxshi darvoza ma`nolarini bildirishi ham mumkin.
O`rtayop — rayondagi oltinchi qishloq, o`rtayop cho`zilib ketgan ariqning o`rta markaziy qismida joylashgan qishloq ma`nosini ham bildiradi. Qishloq hozir ham shu nom bilan ataladi.