O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
Tarix fakulteti tarix yo’nalishi 205- guruh talabasi Saliyev Sardorbekning Tarixiy o’lkashunoslik fanidan tayyorlagan
KURS ISHI
Mavzu: RESPUBLIKA VILOYATLARI JOYLARI TOPONOMIKASI
Qabul qildi: R YULDUZ
Topshirdi: S Sardorbek
Urganch – 2022
Mundarija:
Kirish……………………………………………………………….…………3-4
I-Bob: Toponimika haqida umumiy tushuncha………………………….5-12
1.1Toponimika tushunchasi va uning mohiyati haqida………………….5-8
1.2 o`lka tarixini o`rganishda toponimikaga oid ma`lumotlar to`plash va ulardan foydalanish………………………………………………………9-12
II-Bob:O’zbekiston viloyatlari joylari toponomikasi ………………….12-41
2.1Samarqand viloyati toponimikasi va Xorazm viloyati toponimikasi uni o`rganish…………………………………………………………………13-32
2.2 Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlari toponimikasini o`rganish ………………………………………………………………….33-41
Xulosa………………………………………………………………………….42
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………….43
Kirish
Mavzuning dolzarbligi. Har bir kishining o‘z nomi — ismi bor. Bir xil ismli kishilai ya’ni adashlar ko‘p bo'lgan holda, ulami laqab bilan farq qilganlai Familiyalar ham aslida kishilami bir-biridan farq qilishga xizma' qiladi. Umuman, inson narsalarga nom qo'ymasdan yashay olmaydi Dunyodagi hamma narsaning nomi bor. o‘simlik va hayvonlarnini mahalliy nomlaridan tashqari ilmiy, lotincha nomlari ham mavjud Har qanday o‘simlik va hayvonni lotincha nomiga qarab turli millat mutaxassislari darrov bilib oladilar. Demak, nomlar bir narsani ikkinchi narsadan farq qilishga yordam beradi. Bir joyni ikkinchisidan, bir jilg'ani boshqa bir jilg‘adan, bir ko‘chani yonidagi ko'chadan, tog‘-adirlami, shahar va qishloqlarni bir-birlaridan farq qilish uchun ham kishilar nomlar o‘ylab chiqar gan. Joy nomlari, geografik nomlar yoki toponimlar deb ataladi Toponimlarni toponimika fani o‘rganadi. Toponimika yunoncha topos — joy va onoma (yoki onima) — nom so'zlaridan tarkib topgan. Joy nomlari, ya’ni toponimiya bir necha turga bo'linadi. Bular. gidronomiya (yunoncha gidro — suv), ya’ni daryolar, ko‘llar, den- gizlar, soylar, kanallar, qo‘ltiqlar, bo‘g‘ozlar, sharsharalar nomlari; oronimiya (yunoncha oros — togo, ya’ni yer yuzasining relef shakllari — tog‘lar, cho‘qqilar, qirlar, vodiylar, tekisliklar nomlari; oyko- nimiya (yunoncha oykos — uy), polinimiya (yunoncha polis — shahar) yoki urbanonomiya (lotincha urbos — shahar), ya’ni qishloq hamda shaharlaming nomlari, mikrotoponimiya (yunoncha mikros - kichik), ya’ni kichik obyektlar: buloqlar, quduqlar, dalalar, o‘tloqlar daraxtzorlar, jarlar, yo'llar, ko'priklar va hatto atoqli otga ega bo‘lgari ayrim daraxtlar nomlari. Bundan tashqari, turli xalq, urug'-aymoq nomlari bilan atalgan toponimlar etnotoponimlar (yunoncha etnos - xalq) deyiladi. Kishi ismlari bilan yuritiladigan toponimlarni esn antropotoponimlar (yunoncha antropos — odam) deb atash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |