O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent temir yo'l muhandislari instituti

7.2-rasm. Qo’ldan-qo’lga



7.3-rasm. Qo’ldan- oyoqqa

Tok tanadan eng qisqa yo’l bilan o’tadi degan fikr noto’g’ridir. Har xil a`zolarning tokka qarshiligi har xildir. Bunda eng muhimi umumiy tokning necha foizi yurakdan o’tishidadir. Masalan:

Qo’ldan-qo’lga o’tganda yurakdan 3,3%

Chap qo’ldan oyoqqa o’tganda yurakdan 3,7 %

O’ng qo’ldan oyoqqa o’tganda yurakdan 6,7 %

Oyoqdan-oyoqqa o’tganda yurakdan 0,4 % tok o’tadi.

Tokning ta`sir qilish vaqti.Bu faktor ham tok orqali jarohatlanishdagi muhim faktorlardan hisoblanadi. Tok urish vaqti qancha katta bo’lsa uning xavfli ta`siri ham shuncha katta bo’ladi. Аmliyotda kishi tanasiga tokning ta`siri 0,001 dan 2 sek. bo’lgan vaqtda ko’proq jarohat bo’lishi kuzatilgan. Tok bilan jarohatlangan kishilarga dastlabki bir minut ichida yordam berganlarning 90 % gacha saqlab qolishgan.

Tokning ta`sir vaqti uzaygan sari organizmning qarshiligi keskin kamayadi. Masalan: 30 sek dan keyin qarshilik 25 % ga, 90 sek dan keyin esa 70 % ga kamayadi.

Bu, tok ta`siriga tushib qolgan kishiga zudlik bilan yordam berish kerakligidan darak beradi.