O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Bronxial astma 
Mavzuning maqsadi
: Bronxial astma etiologiyasi, patogenezi, 
klinikasi, o’pka to’qimasida havo ortish sindromi, bronxoobstruktiv 
sindromlari, ushbu holatlarda fizikal tekshirishlar to’g’risida tushuncha 
berish.
Mavzu bayoni
. Bronxial astma bu surunkali kechuvchi, bronx 
shilliq qavatining yallig’lanishli kasalligi bo’lib, bronxlarning ekzogen 
va endogen omillarga giperergik reaktsiyasi, ular mushaklarining 
qisqarishi va bronx hamda nafas yo’llarining tarqoq obstruktsiyasi bilan 
kechadigan allergik kasallikdir (29-
surat). Kasallikning asosiy belgisi 
bo’lib bo’g’ilish simptomi hisoblanadi. 
Bronxlarning 
obstruktsiyasi, 
mushaklar spazmi, shilliq qavatda 
shish bo’lishi hamda bronxlarning 
qadoqsimonhujayralari giperfunksiyasi 
va 
kipriksimon 
hujayralarning 
funktsiyasini pasayishi va ularning 
sonini kamayganligi tufayli shilliq 
29-surat.
balg’am bilan to’lishi natijasida vujudga 
keladi yani mukotsiliar klirens buziladi. Shu tufayli bemorlarda yo’tal 
bilan balg’am ko’chishi qiyin bo’ladi. Bazi bir malumotlarga ko’ra 
bronxial astma bilan 10% gacha aholi astmaning u yoki bu turi bilan 
kasallanadi.
Bronxial astmaning 5 turi mavjud;

---

102 
1. Infektsion allergik astma; 
2. Atopik astma; 
3. Kasbga doir (professional) astma; 
4. Aspirinli astma; 
5. Reflyukus astma; 
Allergiyaning etiologik omillari
. Kasallikning asosiy omillari 
bo’lib, allergenlar hisoblanadi. Allergenlar ekzogen hamda endogen 
allergenlarga bo’linadi. 
Ekzogen
allergenlar o’z navbatida infektsion va 
noinfektsion allergenlarga bo’linadi. 
Endogen
allergenlar tabiiy va ortrilgan allergenlarga bo’linadi.