O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Oshqozon shirasini zondsiz tekshirish
( siydikda uropepsinni 
aniqlash, desmoid proba, ion almashinuvi testi-atsidotest) faqat 
orientirlovchi ahamiyatga ega. Ushbu metod faqat oshqozon sekretor 
funksiyasining saqlangan yoki saqlanmaganligi haqida taxminiy 
ma’lumot beradi. Oshqozon sekretor faoliyatining miqdoriy 
ko’rsatkichlarini zondsiz usulda aniqlab bo’lmaydi. Zondsiz tekshirish 
usuli faqatgina chegaralangan miqdordagi aholini yoppasiga tekshirishga 
imkon beradi. Poliklinika, statsionarda meda, o’n ikki barmoqli ichak va 
boshqa hazm trakti kasalliklari bilan kasallangan bemorlarni zondsiz 
usulda tekshirish maqsadga muvofiq emas. 
Tayyorlash:
oshqozon 
shirasimi tekshirish uchun bemorlarni quyidagicha tayyorlanadi: 
tekshirishdan bir kun oldin kechqurun soat 20 da yengil tushlik qilish 
kerak. Tekshirish o’tkaziladigan kuni esa nonushta, suyuqlik, dori qabul 
qilinmaydi. 

Zardob tarkibidagi gastrinni tekshirish. 
Oshqozon va o’n ikki 
barmoqli ichak kasalliklarida zardob tarkibida gastrin borligini 

---

273 
radioimmun metod yordamida tekshirish diagnostik ahamiyatga ega. 
Fiziologik holatda zardob tarkibida gastrin miqdori 100-200 ng/l ni 
tashkil qiladi. Uning 600 ng/l dan oshishi (gipergastrinemiya) Zollinger-
Ellison sindromi (meda va 12 barmoqli ichak yarasini meda osti bezi 
adenokartsinomasi bilan birga kelishi) va pernitsioz anemiyada 
kuzatiladi. 
 Helicobakter pylorini aniqlash. 
Helicobakter pylori oshqozondan 
biopsiya yordamida olingan materialni tekshirish yo’li orqali aniqlanadi 
(ko’pincha FEGDS o’tkazilganda). Tekshirish uchun Ureaz testi qulay 
hisoblanadi. Bunda bioptat, tarkibida machevina saqlovchi gelga 
surtiladi. Agar Helicobakter pylori bo’lsa bir necha daqiqa o’tgach rang 
o’zgaradi. Helicobakter pylorini kulturada o’rganish qiyin, serologik 
yo’l bilan tekshirib bo’lmaydi.