O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

 
Keys -1.Office Equipment Company 
1992-yili Office Equipment Company (OEC) San-Salvadorda 
direktor –taqsimotchi o‗rniga boshqa direktor qidirishga majbur
bo‗ldi, chunki direktor-taqsimotchi (AQSh fuqarosi) to‗satdan bir
oydan keyin bu mamlakatni tark etishini e‘lon qildi. OEC siyosati
direktor-taqsimotchi lavozimini tashqaridan kelgan kimsa egallashiga
yo‗l qo‗ymasdi. Boshqa lavozimlarga kelsak, ular hamma uchun
(ochiq) mumkin edi. OEC o‗zining xorijdagi korxonalarining yuqori
lavozimlariga AQSh dan, qabul qiluvchi mamlakat va uchinchi
mamlakatlardan kelgan menejerlarni tayinlardi. Xorijiy va mahalliy
korxonalar orasida menejerlar tez-tez rotatsiyaga (bir lavozimdan
ikkinchi lavozimga o‗tkazish) uchrardi. Korporatsiyaning yuqori
lavozimiga tayinlanishda xalqaro tajriba asosiy omil bo‗lib
hisoblanardi.
Regional boshqarmada tashkil etilgan maxsus qo‗mita, direktor-
taqsimotchi lavozimiga beshta nomzodni muhokama uchun tanladi. 

---

43 
Equipment Company
. 
OEC kichik idora jihozlarining kata
assortimentini (diktafon, nusxa oluvchi mashina, pochta tarozulari,
ish yuritish papkalari) sakkizta turli mamlakatlarda ishlab chiqarar
edi. Bu jihozlar dunyo bo‗ylab sotilardi. Salvadorda OEC ning
ishlab chiqarish quvvati yo‗q edi, lekin 70-yillar boshidan kafolatli
xizmat uchun sotuvga ehtiyot qismlar ishlab chiqarar edi. Avval
boshida OEC Salvadorda mustaqil import qiluvchilar orqali o‗z
jihozlarini sotib ko‗rdi, lekin savdo hajmini sezilarli darajada
kengaytirish uchun tez orada unga o‗zining shaxsiy xodimlar
shtatining zarurligiga ishonch hosil qildi. Siyosiy barqarorlikning
yo‗qligiga qaramay so‗nggi yillarda mamlakatda fuqarolar
urushining boshlanishi arafasida OEC ning Salvadorda (100
kishilik xodim shtati) savdo faoliyatining (foydaliligi) daromadi
o‗sdi.
Boshqaruvchini almashtirish vaqtida OEC Salvadorda fabrika
qurayotgan edi. Fabrika shaxsiy kompyuterlarga printerning ehtiyot
qismlarini olib kelishni va shu mamlakatda ularni yig‗ishni amalga
oshirishni mo‗ljallagan edi. Hukumat mahsulotning 10%ini shu erda
sotishga, 90% mahsulotni eksportga chiqarish sharti bilan ruxsat
berdi. Jihozlarni yig‗ish uchun 150 kishi kerak edi. Salvador
ko‗plab arzon ishchi kuchini taklif qildi. OEC o‗z jihozlarining
eksporti va yig‗ilishi tufayli Salvadorga sotish uchun olib kelgan
boshqa idora jihozlariga cheklovlarning bekor qilinishiga erishishni
umid qildi. Fabrika qurilishi amerikalik mutaxassislar komandasi
rahbarligi ostida o‗tdi. Bo‗lg‗usi korxonani boshqarish uchun
amerikalik ishlab chiqarish direktori tayinlandi. Direktor-ekspatriant
ishlab chiqarish, sifat nazorati va barcha savollar bo‗yicha
amerikalik xo‗jayinlarga bevosita bo‗ysunar edi. Ammo boshqa
savollar bo‗yicha (buxgalterlik hisobi, moliya va mehnat
munosabatlari) u Salvadordagi direktor-taqsimotchiga bo‗ysunardi.
Salvadordagi savdo va xizmat ko‗rsatish tashkiloti, Florida
shtati Koral Geyblzda joylashgan Lotin Amerikasi mamlakatlari
bo‗yicha regional boshqarmaga bo‗ysunardi. Direktor-taqsimotchi
lavozimiga nomzodlar.
Tom Tsimmerman. U kompaniyaga 30 yil avval kelgan, va
lavozimi uchun bilishi zarur bo‗lgan barcha texnik va savdoning
tashkiliy aspektlarini yaxshi o‗rganib chiqdi. Bunga qadar u hech
qachon OEC ning chet eldagi bo‗limlarida ishlamagan edi.

---

44 
Kompaniyada ishlagan vaqtida u OEC ning chet ellarda
mahsulotlarini sotishiga yordam bergan bir nechta bo‗limlarini borib
ko‗rdi. Uni o‗z sohasining funksiyalarini bajaruvchi kompetent deb
hisoblashardi, uni nafaqaga ketishiga 4-5 yil qolgan edi. Uni o‗zi
ham xotini ham ispan tilida gaplashishmaydi, bolalari katta
bo‗lishgan va oilalari bilan AQSh da yashashadi. Hozirgi vaqtda
Tsimmerman
Salvadorda joylashgan korxona rahbari, lekin uning
korxonasini boshqa korxona bilan birlashtirish rejalashtirilmoqda,
shunga uning lavozimi tez orada ortiqcha bo‗lib qoladi.