O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Ijtimoiy sheriklik subyektlari (tomonlari) 
sifatida xodimlar, ish 
beruvchilar va davlat tushuniladi. 
O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksiga muvofiq muzo-
karalar jarayonida tomonlar manfaatlarini ifoda ettiruvchi vakillik 
organlari quyidagilar hisoblanadi: 
Xodimlarning. 
Mehnatga oid munosabatlarda xodimlarning man-
faatlarini ifoda etishda vakil bo‘lish va manfaatlarni himoya qilishni 
korxonadagi kasaba uyushmalari va ularning saylab qo‘yiladigan 
organlari yoki xodimlar tomonidan saylanadigan boshqa organlar 
amalga oshirishi mumkin (21-modda). 
Ish beruvchilarning. 
Korxonada ish beruvchi nomidan vakillikni 
ma’muriyatning mansabdor shaxslari mehnat to‘g‘risidagi qonunlar va 
boshqa normativ hujjatlar, ularning ustavlari va nizomlar asosida 
berilgan vakolatlar doirasida amalga oshiradilar (27-modda). 
Davlat. 
Mehnat sohasidagi davlat boshqaruvini O‘zbekiston 
Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi va 
uning hududiy organlari amalga oshiradi (9-modda). 
Davlat ijtimoiy sheriklik subyekti bo‘lish bilan bir qatorda davlat 
(unitar) korxonalariga nisbatan mulk egasi va ish beruvchi ham 
hisoblanadi. Bozor munosabatlari taraqqiy etishi bilan davlatning 
mehnat munosabatlari sohasidagi funksiyalarining bir qismi jiddiy 
ravishda o‘zgaradi: davlat ijtimoiy sheriklik tizimida mehnat munosa-
batlarini muvofiqlashtiradi, tashkil etadi, nazorat qiladi. 
Ijtimoiy sheriklikning obyekti 
davlatning ijtimoiy mehnat 
siyosatining asosiy yo‘nalishlarini amalga oshirishdir. 
Ijtimoiy sheriklik jamoat shartnomalari va kelishuvlar, mehnat 
shartnomalari tizimi (12.1-jadval) orqali amalga oshiriladi. 

---

319 
12.1-jadval 
O‘zbekiston Respublikasida jamoa kelishuvlari va mehnat