O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Xodimlarni o‘qitish, malakasini oshirish tizimi. 
Ish beruvchi 
ishlab chiqarishda kasbga doir ta’lim olayotgan, ishlab chiqarishdan 
ajralmagan holda malakasini oshirayotgan yoki ta’lim muassasalarida 
o‘qiyotgan xodimlarga ishni ta’lim bilan qo‘shib olib borish uchun 
shart-sharoitlar yaratib berishi shart. Ular uchun imtiyozlar (ish 
joyidan haq to‘lanadigan qo‘shimcha, ijtimoiy ta’tilga chiqish, 
qisqartirilgan ish haftasida ishlash va hokazolar) mehnat to‘g‘risidagi 
qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarda belgilab qo‘yilgan. 
Ijtimoiy imtiyozlar tizimi. 
Ayrim toifadagi xodimlar (homilador 
va yoki bolasi bor, oilaviy vazifalarni bajarish bilan mashg‘ul ayollar, 
18 yoshga to‘lmagan yoshlar va hokazolar) uchun amaldagi 
qonunchilikda tegishli ijtimoiy imtiyozlar belgilab qo‘yilgan.
Sug‘urtalash tizimi. 
Barcha xodimlar davlat yo‘li bilan ijtimoiy 
sug‘urta qilinadilar. Davlat ijtimoiy sug‘urtasi uchun ish beruvchilar, 
shuningdek, sug‘urta qilingan xodimlarning o‘zlari badal to‘laydilar. 
Jamoa shartnomasida xodimlarni davlat yo‘li bilan ijtimoiy sug‘urta 
qilishga, qo‘shimcha sug‘urta qilish ham ko‘zda tutilishi mumkin. 
Jamoa shartnomalarini ishlab chiqish va tuzish. 
Xodimlar va 
ish beruvchilar manfaatlarini muvofiqlashtirishga qaratilgan jamoa 
shartnomalarini ishlab chiqish hamda tuzish tartibi, qoidalari 
O‘zbekiston Respublikasining Mehnat Kodeksida aniq belgilab 
qo‘yilgan. Bu tartib va qoidalar Xalqaro Mehnat Tashkilotining 1957-
yilda qabul qilingan 91-son “Jamoa shartnomalari to‘g‘risida”gi 
tavsiyalari hamda 1981-yilda qabul qilingan 154-son “Jamoa 
munozaralariga yordam ko‘rsatish to‘g‘risida”gi Konvensiyasida
1 
belgilab qo‘yilgan xalqaro me’yorlarga to‘la mos keladi. 
Jamoa shartnomalarini ishlab chiqish va tuzishni shartli ravishda 
to‘rt izchil bosqichga bo‘lish mumkin.