O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tosnkent moliya instituti

     

Makroslar  MBBT  bilan  lshlash  Jarayonida  ko'p  marotaba  takrorlanuvchi 

amallarning bajarilishini aftomatlashtirish uchun qo'llaniladi.  

     

Modullar  VRA  (Visual  Basic  for  Applications)  tilida  yaratiladi.  Modullar 

yordamida 

MBning 

funksional 

imkoniyatlari 

kengaytirilishi, 

MB 

buyurtmachisining maxsus talablari qondirilishi. MBBTning  ishlash tezligi hamda 

himoyalanganlik darajasi yaxshilanishi mumkin. 

Microsofl Access MBBTni  Microsoft Officening boshqa ilovalaridan farqli 

ravishda  tugallanmagan"  dastur deyish  murnkin,  Chunki.  har  bir  buyurtmachi  o'z 

ehtiyoj  va  talablaridan  kelib  chiqqan  holda  MBBTni  o'ziga  moslashtirib  olish 

imkoniyatiga  ega.  Bundan  tashqari.  modullar  vositasida  Microsoft  Accessniiig 

mavjud imkoniyatlari yanada kengaytirilishi mumkin.  

     

Endi  Microsoft  Accessda  MBning  asosiy  obyektlarini  ishlab  chiqish 

vositalari  bilan  tanishamiz.  (Bu  yerda  obyekt  MBga  yoki  MBBTga  tegishliligi 

ahamiyatsiz,  to'qrirog'i,  MB  obyekti  va  MBBT  obyekti  iboralari  teng  kuchlidir, 

xuddi  ma'lumollar  turlari  iborasi  maydon  turlari  iborasiga  tenglashtirilgani  kabi.) 

Bu tizimda  ishlashning ko'plab o'ziga  xosliklari mavjud bo'lib. ularning aksariyati 

MD  obyektlari  ishlanmasiga  taalluqlidir.  Microsoft  Accessda  har  bir  obektni 

yaratish uchun  maxsus vositalardan  - Konstruktor rejmidan, "Obyekt ustalari"dan. 

soddaroq  hollarda  esa  yanada  tez  natija  beruvchi  avtoshakl.  avtohisobot  kabi 

vositalardan foydalaniladi. o'rganish maqsadida baza jadvalini tuzish. so'rov, shakl 

yoki  hisobot  yaratish,  malumotlarga  kirish  sahifasini  hosil  qilish  uchun  bu 

vositalarning har birini qo'llab ko’rishni tavsiya etamiz. 

     

Ustalar'dan  foydalanish  jadval  hamda  so  rovlar  tuzishni  tezlasht irsada. 

MBBTning  tushuncha  va  usullarini  o'zlash-tirish  uchun  ulardan  ko'ra  ko'proq 

Konstuktor rejimi qo'l keladi. 

     

Shakl,  hisobot  va  malumotlarga  kirish  sahifalari  "ni  hosil  qilishda  esa, 

---

94 

 

aksincha.  Konstruktor  rejimiga  nisbatan  "Ustalar"  samaraliroqdir.  Chunki,  bu 

obyektlarni  mazmun  bilan  to'ldirishdan  ko'ra  ularga  ko'rk  berish  ko'proq  mehnat 

talab  etadi.  Shuning  uchun,  bezak  ishlari  avtomatlash-tirilgan"usta"zimmasiga 

yuklatilgani ma'qul. 

     

Microsoft  Arcessning  ixtiyoriy  obyekti  bilan  ishlash  uning  "Baza  dannix" 

nomli  muloqot  oynasi  orqali  boshlanadi.  Mazkur  muloqot  oynasining  chap 

panelida  Microsoft  Access  ubyektlariga  kirishni  faollashtiruvchi  boshqaruv 

elementlari mujassamlashgan. 

    

MB  jadvallari  orasida  relyatsion  munosabatlarni  o'rnatish  MB  tuzilmasi 

tshlanayotganda ko'zda tutulishi kerak. Jadvallararo bog'lanish tuzush uchun zarur 

bo'lgan  barcha  ishlar  “Работа  с  базами  данных”  menyusi  yordamida  amalga 

oshiriladi.  Bu  oyna  “Схема  данных”    buyrug'i  bilan  ochiladi  yoki  vositalar 

panelida  joylashgan    ko'rinishdagi  tugmachani  bosish  bilan  faollashadi.  Hosil 

bo'lgan jadvallararo bog'lanish "Схема данных” oynasida.