Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tаʼlim vаzirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti

Kimyoviy achituvchi moddalar: 
achitqi moddalar, shuningdek, ko'taruvchi moddalar sifatida 
ham tanilgan, parchalanishi natijasida xamirturush gazlarini chiqaradigan va shu bilan xamir hajmini 
oshiradigan moddalar yoki moddalar aralashmasi [5]. Bu gazlar, asosan, karbonat angidrid (CO
2
), 
ammiak (NH3) va suv bug'lari (H
2
O). Ular pechene uchun xamirlarni (massalarni) bo'shatish uchun 
ishlatiladi, ba'zi turdagi nozik qandolatchilik va qandolat mahsulotlari, masalan, tortlar. Etarlicha 
karbonat angidrid hosil bo'lishini ta'minlash mumkin:
•biologik, ya’ni mikroorganizmlar (xamirturushlar) faoliyati natijasida hosil bo‘lgankarbonat 
angidrid bilan. 
•kimyoviy, ya’ni qo‘shilgan reaksiyalar natijasida hosil bo‘lgan karbonat angidrid bilan kimyoviy 
moddalar (kislota va natriy yoki kaliy bikarbonat)
Adabiyotlar 
1.Ergasheva X. B. Mahalliy nav bug'doyining texnologik xususiyatlarini o'rganish // Muallif 
mavhum. dis. Cand. bular. fanlar. 18.05.02- Toshkent, 2002.-23 b. 
2.Dremucheva G., Karchevskaya O., Polandova R. Undan non sifatini yaxshilash. 
kamaytirilgan xususiyatlar // Xleboprodukty. - 2000. - No 4 -S. 26-27 
3.Korchagin VI va boshqalar. Vaqtinchalik faollashtirilgan suvni pishirishda qo'llash // 
Nonvoyxona Rossiya. - 2000. - No 5.-S. 16 
4.Golubeva NV, Chicherova LS Nonvoyxonada ultratovushli texnologiyalardan foydalanish 
tajribasi // Xlebopechenie Rossii. - 2000. - No 5. - B.12. 
5.Egorov GA Suvni faollashtirish silliqlash samaradorligining eng muhim omilidir // 
Xleboprodukty. - 2002. - No 5. - S.22-23. 
 
 
 
 
 
 
 

---

79 
FUNKTSIONAL ISTIMOLGA ASOSLANGAN UNLI QANDOLAT 
MAHSULOTLARINING AHAMIYATI
Sanayev E.Sh., Xoliqulova N.А.