O`zbekiston Respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi Toshkent to`qimachilik va yengil sanoat instituti

 
1-rasm. Koordinatsiyaga sarflanadigan solishtirma xarajatlarning 
diversifikatsiya darajasiga bog’liqligi. 
 
Xarajatlar 
 
 
 
 
 
1---------
У
Diversiyalash darajasi 
Bog’liq bo’lmagan diversiyalashda o’rta korxonalar o’rtasida koordinatsiya 
talab qilinmaydi. Demak, kompaniya portfelidagi o’rta korxonalar soni ko’paygan 
sari boshqaruv xarajatlari xam ko’payadi. Bunga aksincha, bog’liq 
diversiyalashdagi kompaniyalarning xarajatlari o’rta korxonalar soniga va ular 
o’rtasidagi kerakli koordinatsiya darajasiga karab ortib boraveradi. Ushbu 
ko’paygan xarajatlar bog’liq, diversiyalashda katta daromadlarni xam yo’qka 
chiqarishi mumkin (1-jadval). 

---

Shunday qilib, bog’liq; va bogliB bo’lmagan diversiyalashning qaysi birini 
tanlash daromadlarni va boshqaruvga sarflanadigan qo’shimcha xarajatlarni 
solishtirish yo’li bilan aniqlanadi. 
Kompaniya maxoratidan keng foydalanilsa, shuningdek, boshqaruv 
xarajatlari xam resurslarni taqsimlashda kerak bo’lgan qiymatlardan oshmasa, 
firma butun e'tiborni bog’liq diversiyalashga karatishi kerak. Xuddi shuningdek, 
agar asosiy o’rta korxonalar uta ixtisoslashgan bo’lib, boshqa joyda kullanilmasa, 
boshqaruv xarajatlari ichki bozor strategiyasini amalgaoshirish uchun kerak 
bo’lgan qiymatlardan ortiq; bo`lmasa, kompaniya bog’liq bo’lmagan 
diversiyalashga konsentratsiyalanishi kerak. 
 
1-jadval. Bog’liq va bog’liq bo’lmagan diversiyalashni taqqoslash 
 
Diversiyalash strategiyasi 
Amalga oshirish yo’llari 
Boshqaruv xarajatlarining 
manbalari 
Bog’liq 
Ichki 
kapital 
bozori. 
Qayta 
tarkiblashtirish 
Resurslarni taqsimlash 
O’rta korxonalar soni 
O’rta korxonalar 
o’rtasidagi koordinatsiya 
Bogliq emas 
Ichki kapital bozori
Qayta tarkiblashtirish 
Diversiyalashning aksi bo’lgan strategiya ikki yoki undan ko’p 
kompaniyalarni biznesning yangi imkoniyatlaridan foydalanish bilan bog’liq 
(masalan, ITTKI) qiymat, tavakkalchilik va daromadlar sohasidagi strategik 
al’yansni tashkil qilishidir.