O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti

Qolipi: mafo’iylun mafo’iylun fa’uvlun – 2 marta
Navoiy:
Zihi qadding niholi butub jon gul-shanidin
Yuzung mehri ko‘ngulga kirib ko‘z rav-zanidin
mafo’iylun fa’uvlu mafo’iylun fa’uvlun

Navoiy:
Muvofiq kiydilar, bo‘lmish magar navro‘z ila bayram

Chaman sarvi yoshil xil’at, mening sarvi ravonim ham.
Chaman sarvi qolib hayron, mening sarvim qilib javlon
Aning shaydosi bir dehqon, munga shaydo bari olam.

Labing birla/ shakarbori/ nedaydur,
So‘zing birla/ durarbori/ nedaydur.

Lutfiy:
Vafosiz yor elindin dodu faryod
Ne yor ag‘yor elindin dodu faryod.
taqte’i:
Va-fo-siz-yo / re-lin-din do / du-far-yod
ma-fo-’iy-lun / ma-fo-’iy-lun / fa-’uv-lun
Ne yor ag‘-yo / re-lin-din do / du-far-yod
ma-fo-’iy-lun / ma-fo-’iy-lun / fa-’uv-lun
Otoyi:
Jamoling vasfini qildim chamanda
Qizordi gul uyottin anjumanda.
taqte’i:
Ja-mo-ling-vas / fi-ni-qil-dim / cha-man-da
Qi-zor-di-gul / u-yot-tin-an / ju-man-da.
ma-fo-’iy-lun / ma-fo-’iy-lun / fa-’uv-lun


Hazaji musuddasi maxfuz
Mening nogah ko‘zumga uch-ra-b-o‘tru
Meni devo-na qilding ey, pariro‘

Gadoiy:
Dudoqing ko‘ngluma maqsudi jondur
Qaroqing fitnai oxir zamondur.
taqte’i:
Du-do-qing-ko‘ng / lu-ma-maq-su / di-jon-dur
Qa-ro-qing-fit / na-i-o-xir / za-mon-dur
ma-fo-’iy-lun / ma-fo-’iy-lun / fa-’uv-lun


Xazaji murabba’
Sanga ul tur-ray hindu,
Manga solish qaro qabg‘u

Xazaji axrom
Yo rab, ne ofatdur ul husnu jamol
maf’ulu maf’ulun maf’ulu fa’ulun
kim yo‘qtur yer ila jahon ichra misol.

Xazaji axrob
Tan o‘lsa g‘aming ichra joningga fido
maf’uvlu mafo’iylun maf’uvlu faulun
Jon kuysa muhabbating-da sen bo‘lg‘il sog‘
maf’uvlu mafo’ilun mafo’iylun fa’ulun

Nodira begim:

Go‘zal yorim-g‘a ey bodi/ sabo yetkur salomimni,
Ki-m eltar sen-di-n o‘zga yo-r(a) ko‘yicha payomimni.

Karam qilding, sabo ul yo-r(a) ko‘yidin/ xabar berding
Gulu rayhon isidin be-niyoz etding salomimni.

Nodira begim:

Muhabbat kish/vari obod/ erur iqbo-lu johimda
Tong ermas bo‘l-salar ishqu/ junun ahli panohimda

Quyoshdek mash-riqu mag‘rib-ni birgom et-ti javlonim
Emas mane’ xaloyiq Ko‘-h(i) qofi sad-di rohimda.

Yozibman saf-hai husning/ hayolida/ bu inshoni,
Hijolat ay-ladi oyi-nay to‘ti shakarxoni.

Shakar so‘zlik,/ qaro ko‘zlik/ g‘izolim haj-rida yig‘lab,
Quyun yanglig‘/ kezarman o-h(i) aylab dash-tu sahroni

Hamid Olimjon:

So‘zimning shar-pasi tekkan-da olam bob(i) bob kuygay
Dengizlar dar-yolar hatto-ki ko‘llarda hubob kuygay

Rajaz( رجز) bahri–arab she’riyatining eng qadimgi vaznlaridan, uning tarqalishi eng qadimgi davrga tegishlidir. Rajaz keng tarqalgan uch bahrdan biridir. Rajaz bahrida she’r bastalash juda qulay va sodda usul bo‘lgan. Shuning uchun ham, turli davrlar shoirlari ijodida keng qo‘llanilgan va sevimli bahr hisoblangan.Aruz mutaxassislarining fikricha , rajaz, aslida, nasrdan juda kam jihatlari bilan farq qiladi. Ushbu bahrda bitilgan she’r “urjuza” deb nomlanadi. Bahrni rajaz deb atalishiga olimlar quyidagicha ta’rif beradilar: