O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti


مَفاعِيلُنْ، مَفاعِلُنْ، مَفاعِيلُ، فَعُولُنْ، مَفْتَعِلُنْ، مَفْعُولُنْ، فاعِلُنْ، مَفْعُولُ



Download 0,56 Mb.
bet25/55
Sana18.02.2022
Hajmi0,56 Mb.
#454196
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   55
Bog'liq
УМКараб арузи 17.11.16

مَفاعِيلُنْ، مَفاعِلُنْ، مَفاعِيلُ، فَعُولُنْ، مَفْتَعِلُنْ، مَفْعُولُنْ، فاعِلُنْ، مَفْعُولُ.
Ma’sub –المَعصوب (lug‘.m:boshni bog‘lash) ruknning beshinchi harfi harakatli hamda sababning ikkinchisi bo‘lganda sukunlashuvi:
مُفاعَلَتُنْ← مُفاعَلْتُنْ= مَفاعِيلُنْ
Ma’qul –المَعقول (lug‘.m: bog‘langan) rukn tarkibidagi beshinchi harf hamda sababning ikkinchisi bo‘lganda tushib qolishi:

مُفاعَلَتُنْ← مُفاعَتُنْ=مَفاعِلُنْ


Manqus –المنقوص(lug‘.m: kamaytirilgan) a’sb va kaff birligidan iborat:
مُفاعَلَتُنْ← مُفاعَلْتُ=مَفاعِيلُ
Maqtuf –المقطوف (lug‘.m: yaralangan) hazf va ‘asbning birligi:
مُفاعَلَتُنْ← مَفاعِلْ= فَعُولُنْ
A’db –الأعضب (lug‘.m: o‘tkir) sog‘lom ruknning xarm bo‘lishi:
مُفاعَلَتُنْ←فاعَلَتُنْ= مُفْتعِلُنْ
Aqsam –الأقصم (lug‘.m: sindirish) ma’subni xarm bo‘lishi:
مُفاعَلَتُنْ← فاعَلْتُنْ= مَفْعُولُنْ
Ajam–الأجمّ (lug‘.m: bezrogiy) ma’qulni xarm bo‘lishi:
مُفاعَلَتُنْ←فاعَتُنْ= فاعِلُنْ
8) A’qs –الأعقص(lug‘.m: o‘rilgan) manqusni xarm bo‘lishi:
مُفاعَلَتُنْ←فاعَلْتُ= مَفْعولُ
Keyingi asliy ruknمُتَفاعِلُنْ(mutafa’ilun)ning o‘n beshta tarmoq rukni mavjud:
: مُسْتَفْعِلُنْ، مَفاعِلُنْ مُفْتَعِلُنْ، فَعِلاتُنْ، مَفْعُولُنْ، فَعِلُنْ، فَعْلُنْ، مُتَفاعِلانْ، مُستفْعِلانْ، مُفاعِلانْ، مُفْتَعِلانْ، مُتَفاعِلاتُنْ، مُستَفْعِلاتُنْ، مُفاعِلاتُنْ، مُفْتَعِلاتُنْ.
1) Mudmar–المضمر(lug‘.m:o‘zini bilmaslikka solish) rukndagi ikkinchi harakatli harf sababning ikkinchisi bo‘lganda sukunlashuvi:
←مُتْفاعِلُنْ= مُستَفْعِلُنْمُتَفاعِلُنْ
2) Mavqus –الموقوص (lug‘.m: bo‘g‘ish) rukndagi ikkinchi harakatli harf sababning ikkinchisi bo‘lganda tushib qolishi::
مُتَفاعِلُنْ← مُتْفاعِلُنْ= مُستَفْعِلُنْ
3) Maxzul –المخزول (lug‘.m: qisqartirish) idmar va tayylarning birligidan iborat:
مُتَفاعِلُنْ← مُتْفَعِلُنْ=مُفْتَعِلُنْ
4) Maqtu’ – المقطوع rukn so‘ngidagi yig‘ilgan vataddan so‘ngi sukunli harfning tushib qolishi va oldidagisining sukunlashishi:
مُتَفاعِلُنْ← مُتَفاعِلْ= فَعِلاتُنْ
5) Maqtu’ va mudmar:
مُتَفاعِلُنْ←مُتْفاعِلْ= مَفْعُولُنْ
6) Ahazza–الأحذّ rukndagi yig‘ilgan vatadning tushib qolishi:
مُتَفاعِلُنْ←مُتَفافَعِلُنْ
7) Ahazza va mudmar:
مُتَفاعِلُنْ← مُتْفا = فَعْلُنْ
8) Muzaal:
مُتَفاعِلُنْ← مُتَفاعِلانْ
9) Muzaal va mudmar:
مُتَفاعِلُنْ← مُتَفاعِلانْ←متفاعلان =مُستفْعِلانْ
10)Muzaal va mavqus.
11) Muzaal va maxzul.
12) Muraffal –المُرفَّل (lug‘.m: shokila qilish) ruknlar oxiridagi yig‘ilgan vatadga sukunli harf ottirish:
مُتَفاعِلُنْ←مُتَفاعِلا = مُتَفاعِلاتُنْ
13)Muraffal hamda mudmar.
14) Muraffal va mavqus.
15) Muraffal va maxzul.
Va nihoyat oxirgi asl rukn qolipimiz مَفْعُولاتُ bo‘lib, o‘n bitta far’iy ruknlaoi mavjud:

Download 0,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish