O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent moliya instituti sanjar Sobirjonov



Download 2,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/166
Sana01.01.2022
Hajmi2,12 Mb.
#292325
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   166
Bog'liq
fayl 1991 20211005

rasmiy  menejment
  belgilaridir.  Bu  usulning  muayyan 
afzalliklari  bor,  chunonchi,  mas‘uliyatning  oshishi,  nazorat  qilish  mumkinligi, 
vazifalarni taqsimlashdagi puxtalik, ijrochilik intizomi, ishdagi avtomatizm kabilar 
ish sur‘atini oshirishga, qarorlarning o‗z vaqtida bajarilishiga ko‗maklashadi. Biroq 
hozirgi vaqtda ijodiy g‗ayratsiz rasmiygina ishlash salbiy oqibatlarga olib borishi 
tayin. 
Norasmiy  boshqaruv  belgilari  -  norasmiy  munosabatlar  (inson  tabiatining 
zaif  va  kuchli  tomonlari,  hurmat,  obro‗,  nafsoniyat,  manfaatdorlik  va  h.k)dan 
iborat. 
Xodimlarning  menejerga  qarshi  ta‘siri  ham  norasmiy  boshqaruv 
ko‗rinishidir.  Bu  hol  etakchilik  oqibati,  malakasiz  yoki  savodsiz  boshqaruvga 
nisbatan bildirilgan munosabat bo‗lishi mumkin.  
Bunday  ta‘sir  menejer  qaroriga  jamoaning  javobi  bo‗lishi  mumkin  va  u 
menejerning keyingi xulqiga ta‘sir qiladi, boshqaruv jarayoniga tuzatish kiritadi. 
Norasmiy  boshqaruv  jamoaning  fikrini  bilib  olishga,  uning  ishga  va 
menejerga  munosabatidan  o‗z  vaqtida  xabardor  bo‗lib  turishga  ko‗maklashadi. 
Bundan  tashqari,  menejerning  harakatiga  jamoaning  qarashi  va  bahosini 
yaxshilaydi, menejerlar bilan xodimlarning o‗zaro ishonchini taqozo qiladi. 
Norasmiy boshqaruvning samaradorligi quyidagi omillarga bog‗liq bo‗ladi: 
-
 
xodimlarning  sifati:  professionalizmi,  ma‘lumoti,  ishga,  menejerga 
munosabati,  shaxsning  rivojlanganligi  (o‗z  ma‘lumotini  oshirganligi,  kasbiy 
o‗sganligi va shu kabilar); 
-
 
menejerning 
shaxsi 
(insoniy 
xislatlari, 
odamshavandaligi, 
professionalizmi, ko‗ngilchanligi, maqsadga intiluvchanligi); 
-
 
 rasmiy va norasmiy boshqaruv nisbatlaridan ustalik bilan foydalanish 
imkoniyatiga ta‘sir qiluvchi ichki va tashqi ijtimoiy-iqtisodiy vaziyat; 
-
 
jamoadagi ma‘naviy-ruhiy iqlim; 
-
 
menejment toifasi: strategik, innovatsion, korporativ va h.k; 


160 
 
-
 
jamoadagi mavjud qiziqishlar, qadriyatlar va motivlar; 
-
 
jamoa va tashkilotning rivojlanish dinamikasi. 
Inson  va  jamiyatning  rivojlanish  tamoyillari  menejerga  ta‘sir  qilmay  qola 
olmaydi.  Inson  bu  jarayonga  ko‗maklashadi.  Norasmiy  menejmentga  ehtiyoj 
oshadi. 
Menejment  rasmiylashuvining  chegarasi  borligini  aytib  o‗tmoq  kerak, 
chunki  inson  tabiati  mohiyatining  o‗zi    zamonaviy  odamni  robotga  aylantirishga 
yo‗l  bermaydi.  Bu  esa  byurokratizmga  olib  boradi,  menejmentni  jonsiz,  mexanik 
narsaga aylantiradi va shu tariqa uning samaradorligini pasaytiradi. Buning ustiga, 
boshqariladigan tizimning barqarorligini pasaytiradi, uni emirilish sari sudraydi. 
Ishning  aniq  holatini  hisobga  olmay,  vaziyatni  tahlil  etmay,  norasmiy 
menejmentning  rolini  oshirib  yuborish  ham  salbiy  oqibatlarga  olib  borishi 
mumkin.  Bunday  holda  menejment  doimiy  mojarolarga,  laganbardorlikka, 
mas‘uliyatsizlikka,  tanish-bilishchilikka  olib  boradi.  Xullas,  muayyan  tashkilot 
yoki  muayyan  boshqaruv  darajasida  norasmiy  menejmentni  kuchaytirishning 
ob‘ektiv  chegaralari  mavjud,  shu  chegaralardan  o‗tib  ketilsa,  tizim  tang  holatga 
tushib  qoladi.  Bu  chegaralar  juda  aniq  emas  va  doimo  o‗zgarib  turadi.  Bu  narsa 
insonning rivojlanishi tamoyillari, qadriyatlar tizimi bilam izohlanadi. 
Shu  sababli  rasmiy  va  norasmiy  boshqaruvdan  ustalik  bilan  foydalanish, 
aniq  holat  va  vaziyatni,  menejer  va  xodimlarning  sifatini  e‘tiborga  olish  zarur 
bo‗ladi. 
Menejmentda ilmiy, tizimli tahlildan foydalanish, insonning aniq sharoitdagi 
faoliyati  omillarini  chuqur  tushunish,  jamoadagi  ustun  qadriyat  va  manfaatlarni 
o‗rganish asosidagina bunga erishish mumkin.  
Menejment san‘ati ana shunda namoyon bo‗ladi. Bu san‘at esa menejerning 
qobiliyati,  bilimi,  tajribasi,  malaka  va  ko‗nikmalari,  kasbda  mohirligini  birga 
qo‗shish  va  ulardan  o‗z  o‗rnida  foydalanishda,  shuningdek,  menejmentning 
oldindan sezish, payqash qobiliyati va realizmi, xavf-xatarni seza olishi va ishonch 
hosil qila bilishida namoyon bo‗ladi.  
 


161 
 

Download 2,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   166




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish