O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi toskent davlat iqtisodiyot universiteti

Beruniy,  Ibn  Sino,  Yusuf  Xos  Hojib,  Nizom-ul-mulk  va  boshqa  ko'plab 

mutafakkirlar  yashab,  ijod  qilishdi.  Ularning  asarlarida  iqtisodiy  g'oyalar  ham  o'z 

aksini topgan. Sharq renessansi davridagi olimlar shu davrdagi tijorat, mulkdorlik 

hunari  sirlarini  bayon  etganlar.  Ularning  asarlaridagi  umumbashariy  iqtisodiy 

taffakkur bugungi kunda ham dolzarbligi bilan muhim o'rin 

tutadi.  

Ibn  Sino  (980-1037)ning  fikricha:  «Hayvon  tabiat 

ne'matlariga  qanoat  qiladi,  odamlarga  esa  tabiat 

ne'matlari kamlik qiladi, u ovqat, kiyim-kechak va uy-joyga 

ehtiyoj  sezadi.  Hayvon  tabiat  ne'matlarini  o'zlashtirib 

---

oladi, odam esa o'z mehnati bilan o'ziga ovqat, kiyim, joy yaratadi. Shu maqsadda 

inson dehqonchilik va hunarmandchilik bilan shug'ullanishi kerak».  

Yusuf  Xos  Hojib  «odamga  foydasi  tegmaydigan  odam  -  o'lik,  essiz  o'tgan 

umr  emas,  essiz  sarflangan  mehnat»,  deydi  (1069  y.  «Qutadg'u  bilik»  asarini 

yaratgan).  

IX-XII asrlarda Markaziy Osiyo ilg'or ijtimoiy tafakkurning Sharqdagi yirik 

markazlardan  biriga  aylandi.  Bu  davrda  mazkur  hududdagi  davlat  markazlashgan 

va eng rivojlangan pallaga kirdi. Buyuk ipak yo'li, Tinch okeani