O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo – texnologiya instituti “tasdiqlayman”

Nazorat savollari 
1. Tajribada qanday reaktiv va qaysi turdagi asbob-uskunalardan 
foydalaniladi?
2. Katalizatorlarning turlari 
3. 200 gr katalizator tayyorlash uchun kerakli reagentlarni hisoblang?
4. 60 gr temir-III oksididan foydalanib necha gramm katalizator tayyorlash 
mumkin?
5. Tarkibida Fe
2
O

3

-125,4gr; CaO-66,6 gr; CuO-8gr faol komponentlar
saqlovchi katalitik massa olish uchun zarur bo’lgan dastlabki 
reagentlarning miqdorini toping?
6. Katalizatorga shakl berishning ahamiyati. 

---

15

7. Tarkibida Fe
2
O

3
-188,1 gr; CaO-99,9 gr; CuO-12gr faol komponentlar 

saqlovchi katalitik massa olish uchun zarur bo’lgan dastlabki
reagentlarning miqdorini toping? 
8. Tarkibida Fe
2
O

3
-62,7%; CaO-33,3%; CuO-4% faol komponentlar 

saqlovchi katalitik massa olish uchun zarur bo’lgan dastlabki
reagentlarning miqdorini toping? 
9. 400 gr katalizator tayyorlash uchun kerakli reagentlarni hisoblang?
10. 100 gr temir-III-oksididan foydalanib necha gramm katalizator tayyorlash 
mumkin?

6-LABORATORIYa IShI 

METANOLNI OKSIDLAB FORMALDEGID OLISh UChUN 

KATALIZATOR TAYYoRLASh USULI 

Kerakli reaktivlar, idishlar, asbob va uskunalari: 
Ammoniy paramolibdat, 
Temir metalli,
Xrom oksidi,
sirka kislotasi,
Quritish shkafi,


Ishdan maqsadi:

Metanolni oksidlab formaldegid olish uchun katalizator 

tayyorlash

Ish yuzasidan nazariy ma’lumotlar: Metanolni oksidlash jarayonlari
uchun ikkita katalizatorlar: FeMo va Fe-Cr-Mo qo’llanilishi qulay hisoblanadi: 
Xar ikkala katalizatorlar temir, xrom nitrat tuzlari paramolibdat ammoniy
eritmalaridan cho’ktirish usuli bilan ma’lum rN muxitida olinadi. So’ngra 
cho’kma filtrdan o’tkazilib, yuviladi, so’ng toblantirib va formalashga beriladi.
Bu usul bilan olinishi bir me’yorli katalitik massani hosil bo’lishiga olib keladi. 
Bu usulda filtrlash va yuvish bosqichlarida katta miqdorda oqava sularga zaxarli
moddalar (temir, molibden, ammoniy ionlari, nitrat-ionlari, xrom ionlari va 
boshqalar) oqib tushadi va me’yordan oshib ketadi. Hozirda oqova suvlarni
zaxarlamaydigan usullaridan biri ishlab chiqilgan.