Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti

Amerika va global depozitar tilxatlarni muomalaga kiritish bosqichlari
41
 
Bosqichlar 
Bosqichlarning mohiyati 
Birinchi bosqich 
Emitentning oʻz mamlakati fond bozoriga aksiyalar chiqarishi 
Ikkinchi bosqich 
Amerika  fond  bozorida  xalqaro  darajadagi  vositachi  orqali 
emitent aksiyalarini deponentlash 
Uchinchi bosqich 
Deponentlangan  aksiyalarni  xalqaro  darajadagi  vositachi 
orqali AQSHda roʻyxatdan oʻtkazish  
Toʻrtinchi bosqich  Xalqaro  darajadagi  vositachi  orqali  deponentlangan 
aksiyalarga  nisbatan  amerika  depozitar  aksiyalarini  emissiya 
qilish.  Bunday  aksiyalar  amerika  fond  bozorlarida  mustaqil 
muomalada boʻlmaydi. 
Beshinchi bosqich  Maʼlum  miqdordagi  amerika  depozitar  aksiyalari  hisobiga 
                                                
41
Алимардонов Э. ва бошқ. Глобал молиявий-иқтисодий инқироз шароитида молия бозори барқарорлигини 
таъминлаш: назарий-концептуал ва амалий жиҳатлар. Монография. – Т.: “Академнашр”, 2012. – Б. 132. 

---

102 
 
amerika depozitar tilxatlari (ADR)ni chiqarish 
Oltinchi bosqich 
AQSH fond bozorida ADRlarni muomalaga kiritish 
Yettinchi bosqich 
Global  depozitar  tilxatlar  (GDR)  sifatida  AQSHda  roʻxatdan 
oʻtkazish.  Bunday  qimmatli  qogʻozlar  ADR-1,  ADR-4  va 
taʼminlanmagan  amerika  depozitar  tilxatlaridan  yuzaga 
keladi.  AQSHdan  tashqari  jahonning  boshqa  mamlakatlari 
fond bozorlarida muomalada boʻladi 
 
2017-2021  yillarda  Oʻzbekiston  Respublikasini  yanada  rivojlantirish 
boʻyicha Harakatlar strategiyasida “alohida milliy korxonalar aksiyalarining xorijiy 
nufuzli  fond  birjalarida  dastlabki  tarzda  joylashtirilishiga  erishish  (IPO),  ularning 
xorijiy  kapital  bozoriga  chiqishini  taʼminlash”  kabi  vazifalar  belgilangan.  Shu 
boisdan  yuqorida  keltirilgan  xalqaro  moliya  bozori  instrumentlari  hisoblangan 
xalqaro qimmatli qogʻozlarni muomalaga chiqarish uchun jiddiy tayyorgarlik shart 
hisoblanadi.