Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti

 
5.6. Svoplar va ularning qiymatini baholash 
 Moliyaviy  institutlar,  forvard,  fyuchers  va  opsionlar  bilan  birgalikda  yana 
bir  muhim  moliyaviy  instrument  hisoblanuvchi,  svoplardan  keng  foydalanishadi. 
Svop  bu  shunday  moliyaviy  shartnoma  boʻlib,  u  bir  tomonga  tegishli  boʻlgan 
kelgusidagi  toʻlovlarni  ikkinchi  tomonning  kelgusidagi  toʻlovlariga  almashtirish 
vazifasini yuklaydi
20
. Oʻz tuzilishiga koʻra svoplar  yagona pritsipga tayanadi:  ikki 
tomon  bir  yoki  bir  necha  toʻlovlarni  almashishga  kelishib  olishadi.  Bunda 
koʻpchilik  holatlarda  almashinuv  qatʼiy  belgilangan  va  oʻzgaruvchan  foiz 
stavkalari oʻrtasida amalga oshiriladi.  
Svoplarni  fyuchers  shartnomalaridan  farqli  jihatlari  quyidagilardan  iborat: 
birjadan  tashqari  bozorda  amalga  oshiriladi,  shartlar  kontragentlar  tomonidan 
belgilanadi, yirik kompaniyalar va banklar bilan tuziladi va boshqalar.   
Svoplarni  qoʻllashdan  maqsad  foiz  stavkalarini,  valyuta  kurslarini, 
tovarlarning  narxlarini, aksiyalarga  investitsiyalarni  va boshqa  instrumentlar bilan 
bogʻliq risklarni xedjirlash va foyda olishdan iborat.    
Svoplarning  bir  necha  xil  koʻrinishlari  mavjud  boʻlib,  ularning  ayrimlarini 
quyida keltirib oʻtamiz.