Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti

olish boʻyicha foyda miqdori. Opsion mukofoti 7 dollar, ijro etilish bahosi 70 
dollar. 
 
Amerika  opsionlari  yevropa  opsionlariga  nisbatan  birmuncha  ommabop 
hisoblanadi.  Chunki  amerika  opsionlarini  bajarish  uchun  yevropa  opsioni  kabi 
tugash  muddatini  kutish  talab  qilinmaydi.  Shundan  kelib  chiqqan  holda  quyida 
asosan amerika opsionlarining muddatdan oldin bajarilishi bilan bogʻliq holatlarni 
koʻrib chiqamiz. 
Har bir opsion shartnomasida  ikkita tomon amal qiladi.  Bunda bir tomonda 
uzun  pozitsiyaga  ega  investor  (opsion  sotib  oluvchi),  ikkinchi  tomonda  esa  qisqa 
pozitsiyaga  ega  investor  (opsion  sotuvchi)  turadi.  Opsion  sotuvchi  belgilangan 
majburiyatni  oʻziga  olish  uchun  pul  mablagʻi  oladi.  Uning  foyda  yoki  zararlari 
opsion  sotib  oluvchining  foyda  yoki  zararlariga  teskari  bogʻliqlikda  namoyon 
boʻladi. Yuqorida koʻrib chiqilgan masalalar boʻyicha opsion sotuvchi foyda yoki 
zararlarining  aksiya  yakuniy  bahosiga  bogʻliqligi  quyidagi  rasmlarda  keltirilgan 
(23, 24-rasmlar).    
 
-7
3
13
23
30
40
50
60
70
80
90
100

---

70 
 
 
23-rasm.  eBay  kompaniyasi  bir  dona  aksiyasiga  yevropa  opsion  koll 
sotish  boʻyicha  foyda  miqdori.  Opsion  mukofoti  5  dollar,  ijro  etilish  bahosi