O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universitetining pedagogika instituti maktabgacha ta’lim kafedrasi

Ikkinchi guruh shartlari ma’ruzachini sifatlariga qaratilgan talablardir:

1. 
   Ma’razachni aniq g’oyaviy va ilmiy bilimlarga ega bo’lishi.
   
2. 
   Ma’ruzachi umumiy va ilmiy, mtellektual salohiyatga ega bo’lishi kerak.
   
3. 
   Ma’ruzachi ma’ruzadagi ma’lumotlarni erkin holda o’zlashtirgan bo’lishi zarur.
   
4. 
   Ma’ruzachi o’z predmetini chuqur bilishi va ilmiy ljodga qiziquvchan bo’lishi zarur.
   
5. 
   Ma’ruzachida lektorlik mahorati, bilim va malakalar uzviyligi, bog’liqligi (o’quvchi talabalar diqqatini o’ziga jalb etish, talabalarni fikrlash faoliyatlarni yo’lga solish va boshqalar) mavjud bo’lishi kerak.
   
6. 
   Ma’ruzachida muloqatga kiritish malakalari va tashkilotchilik sifatlari mavjud bo’lishi kerak.
   
7. 
   Ma’ruzachini nutqi grammatik va orfoepik jihatdan savodxon va to’g’ri bo’lishi, uning nuitqi aniq, ifodali, tushunarli va auditoriyadagilar uchun eshitilarli bo’lishi zarur.
   
8. 
   Ma’ruzachini nutq sur’ati (tempi) talabalarga ma’ruzani tushuntirshlar va asosiy mazmunni yozib olishlari uchun mos bo’lishi kerak.
   
9. 
   Ma’ruzachi taJabalar bilan xushmuomila va shu bilan birga talabchan munosabatda bo‘fishi lozim.
   

Ucinchi guruh shartlariga quyidagilar kiradi:

1. 
   Ma’ruza soatlarini to'g'ri taqsimlanishi.
   
2. 
   0‘quv jarayoniga o'z vaqtida, sifatli materiallar bilan ta’minlash.
   

Yuqorida sanab o‘tilgan uch guruh shartlari birgalikda amalga oshirilsagina,hamma talablarga javob beradigan ma’ruzani o‘tish mumkin bo‘ladi.

Ma’ruza darslarini tashkil etish ancha murakkab va ko‘p mehnat talab qiladigan ishdir. Ma’ruza darsi tajribali, yuksak darajada pedagogik mahorat asosida tashkil etiladi. Ma’ruzadan faqat fan, o'quv predmeti asoslari borasidagi ma’lumotlar berib qolmasdan, baiki talabalarni ljtimoiy-g'oyaviy jihatdan tarbiyalab borish talab etiladi. Ma’ruza jarayonida asosiy e’tibor talabalarning mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantirish, bilim va faoliyat malakasini oshirishga qaratilgan.

Ma’ruzalar yozma shaklda ifoda etiladi. Shu bois ma’ruzachi-o‘qituvchida ma’ruza mavzusi yuzasidan reja hamda konspekt bo’lishi lozim.

Ma’ruza o‘rta maxsus va kasb-hunar kollejlarida va oliy ta’lim muassasalarida 80 daqiqalik akademik soatdan lborat bo'ladi. Umumiy qoidaga muvofiq ma’ruza bir dars davomida oxiriga yetkazilmay qolgan bo'Isa, u yangi mashg'ulotda davom ettiriladi. Nagbir mavzu bo'yicha ma’ruza materiallari tushuntirib bo'lingach, o'quvchilar bilan savol-javob o'tkaziladi. Har bir mavzu yuzasidan foydalanish lozim bo'lgan adabiyotlar ro'yxati taqdim etiladi.