O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

Uchinchi  bosqich  –  5  yoshdan  7  yoshgacha  bo’lgan  davr.  Bu  bosqich  go’yoki  bolalar 
bog’chasida  maktabgacha  yoshdagi  kichkintoylar  nutqining  tovush  tomonini  shakllantirishdagi 
yakunlovchi  davr  hisoblanadi.  Davr  boshida  eng  kiyin  artkulyatsiya  harakatlari  shakllanib 
bo’ladi,  birok  bunda  shu  narsa  muhimki,  artikulyatsiya  yoki  akustik  belgilari  bo’yicha  yakin 
bo’lgan  (s-sh,  z-x,  s-z  va  boshk.)  tovushlar  bir-biridan  anik  farklanishi  (talaffuzda  ham,  nutqni 
tinglash  orkali  kabul  qilishda  ham)  lozim.  Bunday  tovushlarni  tabakalashtirish,  farklashni 
takomillashtirishga  oid  maxsus  ishlar  bolalarda  fonematik  tinglash  qobiliyatini  yanada 
rivojlantirishga, fonemalarni mazmun farklovchi tovushlar sifatida o’zlashtirishga yordam beradi 
(surat – sur’at, olma – olma va boshk.). 
Mazkur  davrda  nutqning  tovush  madaniyatini  tarbiyalash  asosiy  tovushlar  juftligini 
tabakalashtirish asosiga kuriladi va bir vaktning o’zida diktsiya, sur’at, intonatsion ifodalilik va 
h.k. larni o’z ichiga oladi. 
Tarbiyachi har bir bosqichda nutqning tovush madaniyatini tarbiyalashga doir ishlarning 
asosiy mazmunini nazarda tutgani holda ayni paytda bolalar nutqini rivojlantirishning o’ziga xos 
xususiyatlarini ham hisobga olishi lozim.