O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti Normurod Murodov fors tili

142- tamrin. Quyidagi so‘zlarni fors tiliga tarjima qiling.

Yoz faslidan so‘ng kuz fasli keladi. Kuz faslida havo asta-sekin soviydi va yomg‘ir yog‘adi. Dehqonlar hosillarni yig‘ishtirib oladilar. 21- sentabrda kun va tun tenglashadi. Menimcha kuz faslida sayohat qilish juda yaxshidir. To‘rtinchi fasl qish faslidir. Bu fasl boshqa fasllardan sovuqroqdir. Bu faslda yomg‘ir ba’zan qor yog‘adi. Eng uzun kunlar va eng uzun tunlar qish faslidadir.

واژه ها

ko’p	– ziyād	زیاد	o‘rtalari	– avāset	اواسط
quyosh	– xuršid	خورشید	oxirlari	– avāxer	اواخر
boshlamoq	– šoru šodan	شروع شدن	boshlari	– avāyel	اوایل
suhbat qilmoq	– sohbat kardan	صحبت کردن	keling	– byāid	بیاید
uzunligi	– tul	طول	sekin-asta	– betadrij	بتدریج
fasl	– fasl	فصل	tug‘ilmoq	– tavallud yāftan	تولد یافتد
iliq	– garm	گرم	taqvim	– taγvim	تقویم
masih	– masih	مسیح	haqida	– dar bāreye	در باره
teng	– mosādef	مصادف	kechroq	– dirtar	دیرتر
milodiy	– milādi	میلادی	boshqa	– digar	دیگر

درس بیست و هفتم YIGIRMA YETTINCHI DARS

خرید و فروش

تهرانی ها غالباً تمام خرید های خودرا در بازار یا مغازه ها و دکان ها بعمل می اورند. بیشتر مغازه ها و دکان ها در خیابان مرکزی شهر یعنی لاله زار، اسلامبول، مهران واقع است. در بازار و مغازه ها همیشه جدالی خستگی ناپذیر بین فروشنده و خریدار رواج دارد و هر دو دسته سعی دارند بنفع خود ولو بضرر دیگری معامله را انجام دهند. قیمت و مشخصات جنسهای فروش در مغازه ها و بازار ها معلوم نیست و این وضع فروشنده را مختار می کند هر اندازه گرانتر جنس بفروشند و خریدار را وا می دارد با احتیاط هر چه تمامتر متوجه باشد جنس گرانتر نخرد و تا هر اندازه به اصطلاح چانه بزند.

گرانی خواربار ایران در سال های آخر خیلی افزایش یافته است. چند سال پیش اولین مغازه بزرگ خواربار فروشی در تهران پیدا شد. آن مغازه که نامش سوپرمارکت پارس است روبروی پمپ بنزین شاه رضا خیابان وصال شیرازی واقع است. اجناس در آن مغازه در بسته ها بسته بندی شده و با نرخ های مشخص و تعیین شده بفروش می رسد. آنجا برنج و لوبیا و عدس و کمپوت و مربا وغیره در جاه های مخصوص چیده و دسترس مشتریان گذارده می شود. اینجا باید متذکر شد که بعضی از آن اجناس از خارج به ایران وارد شده . علاوه بر مغازه بزرگ خواربار فروشی چند سال پیش یک فروشگاه بزرگ بنام فردوسی افتتاح یافت بیشتر اجناس این فروشگاه از خارج وارد می شود و افرادی که در صنوف مختلف به کار ساختن و پرداختن کالا های داخلی می پردازد اعتراض کردند چون خطر بیکاری و کاسادی بازار متوجه آنها می شود .

در ماه اسفند بازار حراج های فروشنده های معروف و معازه های عادی گرم می شود و اسم آن بازار " شب عید " است. این معاملات گرم و پر رونق " شب عید " بیشتر روی پوشاک دوخته و کفش انجام می گیرد.

در چنین روز ها چه بسا مغازه داران جنس خود را با زبان بازی و چرب زبانی بخریدار تحمیل می کند.

تفسیر کلمات و عبارات

جدالی خستگی ناپذیر jodāle xastagi-ye nāpazir – Doimiy savdo bahsi

ولو بضرر دیگری valu bezarar digari – O‘zgalarning zarariga(bo‘lsa ham)

این وضع فروشنده را مختار می کند کهin vaz frušande rā moxtār mikonad – Bu holat sotuvchiga erk beradi ke… .

چانه زدن čone zadan – Savdolashmoq

نرخ های مشخص و تعیین شده Narxhāyi mošaxxas va ta’yin šode – aniq narxlarda

در بسته ها بسته بنده شده dar basteho baste bande šode – rastalarga terib qo‘yilgan

فروشگاه فردوسی forušgāhe ferdusi – Firdavsi do‘koni

تمرین ١٣٥ : بسوالات زیر جواب بدهید.

۱) تهرانی ها غالباً تمام خرید های خود را کجا بعمل می اورند؟

۲) بیشتر مغازه ها و دکان ها کجا واقع است؟

۳) خرید و فروش در بازار و مغازه به چه صورتی بعمل می اید و چدالی وجود دارد یا نه؟

۴) آیا قیمت های اجناس در بازار و مغازه ها مشخص و تعیین شده است؟

۵) مغازه های بزرگ خواربار فروشی در تهران وجود دارد؟ اسم آنها چیست؟

۶) اجناس در آن مغازه ها چطور بسته بندی و چیده شده است؟

۷) بیشتر اجناس آن مغازه ها محصول ایرانی است یا از واردات؟

۸) اغلب کالاهای فروش فردوسی ساخت ایران است یا خارجه؟

۹) ناراحتی صنوف ایران از وارد کردن کالاهای خارجی از چیست؟

۱۰) شب عید چیست؟

۱۱) بازار حراج ها چیست و کی شروع می شود؟

۱۲) معاملات شب عید بیشتر روی کدام کالاها انجام می گیرد؟

۱۳) مغازه داران چطور جنس خودرا به خریدار تحمیل می کنند؟
واژه ها

xarid	– xarid	خرید	bahs	– jodāl	جدال
avj olmoq	– revāj dāštan	رواج داشتن	erk bermoq	– moxtār kardan	مختار کردن
Oziq-ovqat qimmatligi	– gerāni xārbār	گرانی خواربار	qiymat	– qiymat	قیمت
tayinlangan, aniqlangan	– mošaxxas	مشخص	majbur qilmoq	– vā dāštan	وا داشتن
do‘kon	– ma γāze	مغازه	sotuvchi	– frušande	فروشنده
attorlik	– harāzejāt	حرازیجات	bozorning sinishi	– kasādiye bāzār	کسادی بازار
javohirlik bo‘limi	– javāhir fruši	جواهر فروشی	mato sotish	– porče fruši	پارچه فروشی
tamaki mahsuloti	– doxāniyāt	دخانیات	izhor qilish	– navšt ebzor	نوشت ابزار
arzon sotish	– kam fruši	کم فروشی	qimmat sotish	– gerānfruši	گرانفروشی
o‘ramoq(narsani)	– pičidan	پیچیدن	qassoblik	– qassābi	قصابی
narxni tushirmoq	– pāyin gereftan	پایین گرفتن	narxni ko‘tarmoq	– bālā gereftan (γiymat)	بالا گرفتن (قیمت)

حراج hroj – umumiy savdo, auksion

در مغازه کفش فروشی

– خانم فرمایش داشتین؟

– بله آقا یک جفت کفش می خوام که از جدید ترین مد ها باشد.

– در این روز ها کفش به ما رسیده . ملاحظه بفرمایین ساده، یک پاشنه متوسط دارد. نه خیلی بلند، نه خیلی کوتاه.

– جنسش چطوره؟

– خانم محترم، از شبرو مشکی ساخته و قسمت بالای آن چهار ردیف باریک چرم نصب شده است. در ضمن سادگی، شیک و مناسب روز های عید و بهار است؟

– از چرم قهوه ای ندارین؟

– چرا، داریم. صبر کنین. همین حالا می اورمش... البته ملاحظه بفرمایین از نظر قالب و فورم بشکل کفش اولی است.

– بدک نیس... .

– حق دارین خانم. برای خانم های شیک پوش خیلی شایسته است. ولی خانم حالا که نزدیک عید است و شما هم می خوایین کفش بخرین این مدل سوم را که تقدیم می کنم. نگاه کنین از جیر مشکی ساخته شده برای مجالس رسمی خیلی مناسب است. اگر پسندین بخرین و بسلامتی بپوشین.

– قیمتش چنده؟

– پونصد ریال خانم. امتحان کنین پایتان نمی زند؟

– نه، خوب است. درست قالب پایم است می گیرمش.

این فهرست نگاه کنید

baland poshnali ayollar tuflisi	کفش پاشنه بلندی زنانه	erkaklar libosi	لباس مردانه
past poshnali tufli	کفش پاشنه کوتاه	chorxona kostyum	کت و شلوارخانه خانه
charmli tufli	پوتین تمام چرم	yo‘l–yo‘l kostyum	کت و شلوار راه راه
zamsh (matoli) tufli	پوتین از جیر	ko‘ndalang chiziqli kostyum	کت شلوار کجاره
gazmollar	پارچه ها	uzun kostyum (qisqa, keng, tor)	کت شلوار دراز (کوتاه، گشاد، تنگ
nozik	ظریف	naqshli sport ko‘ylagi	پیرهن اسپرت نقشه دار
oliy navli (xaridor istagini qoniqtirmaydigan)	مرغوب(نامرغوب)	elastik matodan tikilgan cho‘milish kiyimi	مایوشنا از جنس گوشدار
yumshoq	نرم	yungli paypoq (paxtali)	جوراب پشمی(نخی)
oliy navli	اعلا	ayollar libosi	لباس زنانه
chirigan	پوسیده	to‘qima ko‘ylak	لباس دوخته (حاضر)
g‘ijimlanadigan (mato)	چروک خورده	qishgi montu (ayollar ustki kiyimi)	مانتوی زمستانی
g‘ijimlanmaydigan (mato)	چروک نخورده	nimcha va yubka	کت و دامن
ipak	حریر– ابریشم	uzun yengli nimcha	ژاکت با استین بلند
sun’iy ipak	حریر مصنوعی	tor yubka	دامن تنگ
jun gazlama	پشمی	keng yubka	دامن گشاد
movut	ماهوت	yungli kofta	بلوز پشمی
attorlik mollari	کالاهای خرازی	yengi ustiga qaytarilgan manjet	بر گردان روی آستین
soyabon	چتر	yoqasi tugmali kofta	پیراهن یقه بسته
rumol	دستمال	yengi kalta	آستین سه ربعی
sharf	شال گردن	aylana yoqali kofta	پیراهن یقه گرد
galstuk	کراوات	beret (bosh kiyim)	کلاخ بره
(kapalak) galstuk	پاییون	to‘rli yozgi qo‘lqop	دستکشهای توری برای تابستان
trikotaj mollari	اشیای کشباف	charmli qishgi qo‘lqob	دستکشهای چرمی برای زمستان
paypoq	جوراب	libos ranglari	رنگ های لباس
to‘g‘nag‘ich	سنجاق	kulrang	خاکستری
taroq	شانه	o‘tkir kulrang	خاکستری روشن
ilma tugma	دگمه سر دسته	qahvarang (o‘tkir qahvarang)	قهوه ای(قهوه ای سیر)
tufli	پوتین	qora	مشکی
		oyoq kiyimlari	کفشها

درس بیست و هشتم YIGIRMA SAKKIZINCHI DARS

کار روزانه من

من دانشجوی سال دوم دانشکده فیلولوژی دانشگاه دولتی ترمذ هستم. هر روز ساعت ۷ با زنگ ساعت از خواب بیدار می شوم کمی ورزش می کنم صبحانه می خورم. ساعت هفت و نیم به دانشگاه می روم. منزل ما نزدیک استکاه اتوبوس است. من با اتوبوس به دانشگاه می روم. ساعت هشت زنگ کلاس را می زنند و دانشجویان به کلاس می روند. هر روز شش ساعت درس داریم . ساعت سه درس ما تمام می شود. آن وقت به نهارخوری دانشگاه می روم و نهار می خورم. در نهارخوری دانشگاه خوراک هارا خوب حاضر می کنند و ارزان است. پس از نهار کمی استراحت می کنم بعد به قرائت خانه میروم و درس فردا را حاضر می کنم. دانشجویان کلاس ما هم در قرائت خانه درس حاضر می کنند. مثلاً احمد را هر روز آنجا میبینم و با او درس زبان فارسی را حاضر می کنم. من به احمد می گویم این جمله را به فارسی بگو و او می گوید. پس از آن احمد جمله ای بفارسی می خواند و بمن می گوید تو آن را به ازبکی بگو. من آن جمله فارسی را به ازبکی می گویم. این کار را هر روز تا ساعت ۹ ادامه می دهیم. ساعت ۹ به خانه بر می گردم، شام می خورم استراحت می کنم و بعد می خوابم. این کار روزانه من و من از این راضی هستم.

درس ساعت سه تمام می شود dars sāat-e se tamām mishavad – dars soat uchda tugaydi امروز سه ساعت درس داریم emruz se sāat dars dāram – bugun uch soat darsim bor.